تاثیر برخی ارقام خیار روی پارامترهای زیستی و رشد جمعیت شته ی جالیز Aphis gossypii Glover و واکنش تابعی بالتوری سبز (Stephens) Chrysoperla carnea

در این پژوهش، پارامترهای زیستی و رشد جمعیت شته ی جالیزGlover  Aphis gossypii پرورش یافته روی چهار رقم خیار شامل عرشیا، تاروم، کاسپین و دانیتو و واکنش تابعی لارو سن سوم بالتوری سبز Chrysoperla carnea (Stephens) در دمای 2±25 درجه ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5±55 درصد و دوره ی نوری 16 ساعت روشنایی و هشت ساعت تاریکی مورد بررسی قرار گرفت. بیشترین مقدار نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) و نرخ خالص تولیدمثل (R0) شته روی رقم تاروم (به ترتیب 009/0 ± 443/0 و 05/2 ± 14/30) و کمترین مقادیر آن ها روی ارقام کاسپین (به ترتیب 009/0 ± 297/0 و 55/1 ± 78/16) و دانیتو (به ترتیب 011/0 ± 305/0 بر روز و 60/1 ± 62/16 بر نسل) به دست آمد. واکنش تابعی لارو سن سوم شکارگر نسبت به شته ی جالیز روی هر چهار رقم خیار از نوع سوم به دست آمد. ضریب ثابت b برای لارو شکارگر در رقم های مورد بررسی بین 00121/0 تا 00168/0 و زمان دست یابی (Th) آن بین 3145/0 تا 4596/0 ساعت متغیر بود. نتایج نشان داد رقم های تاروم و کاسپین به ترتیب میزبان های نسبتا مطلوب و نسبتا نامطلوب برای نشو و نما و تغذیه ی شته ی جالیز به حساب می آیند. همچنین با توجه به پارامترهای واکنش تابعی، به نظر می رسد ارقام کاسپین و دانیتو نسبت به دو رقم دیگر از کیفیت مناسب تری برای اعمال کنترل بیولوژیک این آفت برخوردار می باشند. با این حال، برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر از برهم کنش های بین ارقام مختلف گیاه خیار، شته ی جالیز و بالتوری سبز نیاز است تا مطالعات بیشتری در شرایط گلخانه ای انجام گیرد.