امکان سنجی کشت زمستانه ارقام زودرس چغندرقند (.Beta vulgaris L) در منطقه مغان

با توجه به اهمیت آب به عنوان مهم ترین عامل محدودکننده زراعت چغندرقند، کشت زمستانه می تواند راهکار مناسبی برای افزایش کارایی مصرف آب باشد. به این منظور 11 رقم چغندرقند با دوره رشد کوتاه در نیمه دوم بهمن ماه کشت شده و در دو تاریخ برداشت مختلف (اوایل و اواخر تیرماه) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی مغان طی سه سال زراعی مورد بررسی قرار گرفتند. نظر به اینکه میزان ساقه روی در تمامی ارقام مورد مطالعه برابر با صفر بود، لذا این ویژگی در تجزیه و تحلیل ها لحاظ نشد. طبق نتایج، اثرات اصلی سال و رقم برای همه صفات ارزیابی شده شامل عملکرد ریشه، درصد قند ناخالص، سدیم، پتاسیم، نیتروژن مضره، عملکرد شکر، قند ملاس، درصد قند خالص، عملکرد شکر سفید و ضریب استحصال شکر در سطح احتمال یک درصد معنی دار بودند. برهمکنش دوجانبه تاریخ برداشت- سال تفاوت معنی داری را در سطوح احتمال یک و پنج درصد بر روی همه صفات ایجاد نمود. برهمکنش دوجانبه رقم- سال بر روی همه صفات به جز دو صفت عملکرد ریشه و درصد قند ملاس اثر معنی دار داشت. برهمکنش رقم- تاریخ برداشت تنها برای دو صفت میزان پتاسیم در سطح احتمال یک درصد و عملکرد شکر سفید در سطح احتمال پنج درصد معنی دار بود. نتایج مقایسه میانگین عملکرد شکر سفید حاکی از آن بود که در برداشت دوم و اول سال 1400 به ترتیب با میانگین 60/12 و 18/12 تن در هکتار بیشترین میزان عملکرد به دست آمد. در این میان سه رقم FDIR19B3021، دراووس و SVZB2019 در سال 1400 به ترتیب با میانگین عملکرد 38/14، 26/14 و 18/14 تن در هکتار بالاترین مقادیر صفت نامبرده را داشتند. ارقام FDIR19B3021 و دراووس در برداشت دوم با میانگین 10 و 70/9 تن در هکتار بالاترین میزان عملکرد شکر سفید را به خود اختصاص دادند. با توجه به نتایج به دست آمده، می توان ارقام FDIR19B3021 و دراووس را در صورتی که در آخر تیرماه برداشت شوند، برای کشت در منطقه مغان توصیه نمود.