اولویت بندی و شناسایی ژن های کاندید در برخی صفات ریشه گندم نان (Triticum aestivum L.) تحت تنش شوری

تنش شوری یکی از مهم ترین عوامل محدودکننده محیطی در تولید انواع محصولات کشاورزی از جمله گندم است، به طوری که تولید ارقام جدید متحمل به شوری می تواند یکی از راه کارهای موثر در کاهش اثرات تنش در نظر گرفته شود. در این راستا، شناسایی ژن های موثر و مکانیسم های مولکولی درگیر در ایجاد تحمل شوری گامی مهم برای برنامه های بهنژادی به شمار می رود. در مطالعه حاضر، یک جمعیت از لاین های اینبرد نوترکیب (RIL) F12 شامل 186 ژنوتیپ برای شناسایی مکان های ژنی کنترل کننده برخی ویژگی های فیزیولوژی و میزان عناصر در مرحله گیاهچه ای گندم در شرایط تنش شوری مورد بررسی قرار گرفتند. در مجموع دوازده QTL اصلی با استفاده از آنالیز مکان یابی فاصله ای مرکب (CIM) برای وزن تر، وزن خشک، طول، میزان سدیم و پتاسیم ریشه شناسایی شدند. بیشترین تعداد QTLهای شناسایی شده بر روی کروموزوم های B وD قرار داشتند. تجزیه هستی شناسی ژن ها (Gene ontology) انجام و ژن های کاندید در ناحیه QTL شناسایی شدند؛ اگرچه قابل ذکر است که ژن های کاندید (CG)، برای تایید، نیازمند شناسایی به کمک نشانگر هستند. در مجموع اولویت بندی ژن ها منتهی به تعیین 3486 ژن کاندید در 19 عبارت GO (شامل 8 فرآیند زیستی) شد که در فرآیندهای متابولیسم گلوتاتیون، کاتابولیک ال-فنیل آلانین، ترجمه سیتوپلاسمی، مسیر پیام رسانی فعال شده با اکسین، تنظیم رونویسی، DNA-الگو، پروتوپورفیرینوژن IX، سازمان و پیدایش دیواره سلولی، متابولیسم Xyloglucan، آمینوسیلاسیون لوسیل-tRNA، گلیکوزیلاسیون پروتیین، تنظیم رونویسی، بیوسنتز رنگ دانه و غیره نقش دارند. این روش (Gene ontology) ممکن است برای شناسایی CGهای جدید ارایه شود که QTL مربوطه، مسیول صفات پیچیده است.