گزینش چندصفتی لاین های پیشرفته امیدبخش کلزا با استفاده از شاخص انتخاب ژنوتیپ مطلوب

وجود تنوع ژنتیکی برای تداوم و پیشرفت برنامه های بهنژادی گیاهان زراعی و افزایش کارایی انتخاب ضروری است. در این مطالعه تعداد 19 لاین پیشرفته امیدبخش (نسل F7) به همراه دو رقم دلگان و RGS003 در سه ایستگاه تحقیقاتی (گرگان، ساری و زابل) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1400-1399 مورد ارزیابی قرار گرفتند. بالاترین ضریب تغییرات فنوتیپی و ژنتیکی به ترتیب برای صفات تعداد شاخه های فرعی و تعداد خورجین در بوته به دست آمد. بیشترین درصد وراثت پذیری عمومی به ترتیب مربوط به روز تا پایان گلدهی و روز تا گلدهی بود و کمترین مقدار وراثت پذیری به ارتفاع بوته اختصاص داشت. ژنوتیپ های G16، G18، G15، G1، G2، G5 و G20 با داشتن مقدار شاخص انتخاب ژنوتیپ مطلوب SIIG (Selection index of ideal genotype) بالا و همچنین عملکرد دانه بالاتر از میانگین، به عنوان ژنوتیپ های برتر از نظر عملکرد دانه و سایر صفات زراعی شناخته شدند و می توان از آن ها برای انجام آزمایش های بیشتر از جمله آزمایش سازگاری استفاده نمود. همچنین نتایج تجزیه به عامل ها و ضرایب همبستگی ژنتیکی نشان دهنده ارتباط مثبت صفات تعداد شاخه های فرعی، تعداد خورجین در بوته و تعداد دانه در خورجین با عملکرد دانه بود. به طور کلی می توان نتیجه گرفت که صفات تعداد شاخه های فرعی، تعداد خورجین در بوته و تعداد دانه در خورجین می توانند به عنوان شاخص های مناسب در برنامه های به نژادی برای انتخاب ژنوتیپ های با عملکرد بالا در کلزا مورد استفاده قرار گیرند.