بهینه سازی شناسایی بذر خردل وحشی(Sinapis arvensis L.) در محموله های بذری کلزا با روش های ریخت شناسی، شیمیایی و مولکولی

در استاندارد ملی تولید بذر کلزا، خردل وحشی جزء علف های هرز غیر مجاز بشمار می رود. علارغم اینکه کلزا و خردل-وحشی با صفات ریخت شناسی قابل تمایز هستند ولی تشخیص بذرو دو گونه بخصوص بذرو پوشش دار امکانپذیر نمی باشد. پژوهش حاضر در راستای بهینه نمودن شناسایی و تشخیص بذر خردل وحشی در محموله های بذری کلزا با روش های ریخت شناسی، شیمیایی و مولکولی صورت گرفت. آزمون شمارش سایر بذور براساس قوانین بین المللی آزمون بذر در نمونه کاری کلزا انجام گرفت. درآزمون شیمیایی بذرها تحت تیمار KOH قرار گرفت. نتایج آزمون شیمیایی پنج حالت تظاهر داشت. در آزمون مولکولی سه نشانگر اختصاصی DA، DC و 5S rDNA کلزا و خردل وحشی و نشانگر Cruc به عنوان کنترل داخلی ویژه تیره شب بویان بکار برده شد. براساس نتایج M-PCR ، نشانگرهای اختصاصی بذرو خردل وحشی با نشانگر 5S rDNA قطعه 190 جفت بازی تکثیر نمود که در بذورکلزا تکثیر نداشت و نشانگرهای DA و DC به ترتیب دو قطعه 239 و 625 جفت بازی در بذور کلزا تکثیر نمود که در خردل وحشی تکثیر نداشت. مقایسه حالت های متفاوت بذور کلزا و خردل وحشی درآزمون شیمیایی با نتایج مولکولی نشان داد حالت دوم و پنجم با خردل وحشی مطابقت دارد. محدودیت ویژگی های ریخت شناسی و حالت های تظاهر صفات مرتبط با بذر خردل وحشی و کلزا و نیز عواملی مانند پوشش دار بودن بذر و ایجاد محدودیت با تیمار شیمیایی شناسایی خردل وحشی از توده های بذری کلزا را مطابق استانداردهای بین المللی آزمون بذر با ابهام مواجه می کند، در چنین مواردی ابزارهای مولکولی مبتنی بر DNA نتایج قابل اطمینان و قطعی ارایه خواهند نمود.