پیش بینی رفتارهای پرخطر در حوادث رانندگی بر اساس ویژگی های جمعیت شناختی و شخصیتی (سرشت و منش) رانندگان متخلف

در پیدایش تصادف‌های رانندگی چهار عامل اصلی شامل انسان، جاده‌، وسیله نقلیه و محیط تاثیرگذار هستند؛ بااین‌حال مطالعات متعدد حاکی از بیشتر بودن سهم عامل انسانی نسبت به سایر فاکتورهاست. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف پیش بینی رفتارهای پرخطر در تخلفات رانندگی بر اساس ویژگی‌های جمعیت‌شناختی و شخصیتی (سرشت و منش) رانندگان متخلف انجام گرفت.

پژوهش حاضر توصیفی از نوع معادلات ساختاری در یک مطالعه مقطعی است که در جهت تعیین سهم عوامل انسانی (ویژگی‌های جمعیت‌شناختی و شخصیتی) در پیش‌بینی رفتارهای پرخطر رانندگان حادثه‌ساز شهر تهران انجام گرفت. جامعه آماری، کلیه رانندگان حادثه‌ساز 25 تا 45 سال ساکن شهر تهران بودند که 150 نفر از آن با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و وارد مطالعه شدند. بدین منظور داده‌ها پس از جمع‌آوری با پرسشنامه‌های سرشت و منش کلونینجر(1994)، و رفتار پرخطر رانندگی منچستر(1990) با استفاده از نرم‌افزارهای spss-26 و Smart PLS-3 مورد تجزیه‌ و تحلیل قرار گرفت.

یافته‌ها:

 تکنیک مدلسازی معادلات ساختاری به روش حداقل مجذورات جزیی (PLS) پژوهش نشان داد که تاثیر سرشت بر رفتارهای پرخطر تایید می‌شود (05/0>p). جهت تاثیر، مثبت است و شدت رابطه برابر با 219/0 است؛ اما تاثیر منش بر رفتارهای پرخطر رد شد (05/0<p).

نتیجه‌گیری:

 بر اساس یافته‌های فوق، عوامل انسانی با ماهیت‌های متفاوت جسمی، روانی، ادراکی-رفتاری، شخصیتی، فرهنگی و اجتماعی موجب بروز رفتارهای پرخطر منجر به حوادث ترافیکی می‌شود. برنامه‌های آموزشی و اقدامات پیشگیرانه در بعد فردی و اجتماعی به‌منظور کاهش رفتارهای پرخطر به‌صورت ادغام‌یافته، با رویکرد چندبعدی و جامع مورد تاکید است.