چالش های فرهنگ ایمنی در بیمارستان های آموزشی درمانی: یک مطالعه کیفی در تهران

زمینه و هدف:

 فرهنگ ایمنی پایه و قسمت غالب ایمنی بیمار بوده و به عنوان محور اصلی برنامه های ارتقای ایمنی و کیفیت خدمات در نظر گرفته می شود؛ هدف این مطالعه تبیین چالش های فرهنگ ایمنی در مراکز آموزشی درمانی ایران با رویکرد کیفی بود.

روش پژوهش:

 این پژوهش از نوع رویکرد تحلیل محتوای کیفی قراردادی در سال 1400 انجام گرفت. جامعه موردمطالعه افرادی بودند که سابقه 5 سال مراقبت از بیماران یا کار در واحد ایمنی بیمار و کنترل کیفیت در مراکز آموزشی درمانی وابسته به یکی از دانشگاه های علوم پزشکی تهران را داشتند. با نمونه گیری گلوله برفی و هدفمند و انجام مصاحبه عمیق و نیمه ساختارمند با 25 مشارکت کننده، داده های مطالعه به اشباع رسید. برای تحلیل داده ها از رویکرد گرانهیم و لاندمن و جهت استحکام پژوهش از معیارهای گوبا و لینکلن استفاده شد. فرایند کدگذاری و تحلیل داده های پژوهش هم زمان انجام گرفت؛ در پایان، مقولات و زیرمقولات استخراج شده، توسط مصاحبه شوندگان تایید گردید. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار MaxQDA 10 انجام گرفت.

با تحلیل مصاحبه ها 331 کد، 7 مقوله و 20 زیرمقوله استخراج شد. کم گزارش دهی خطاها، ضعف فرهنگ عدم سرزنش، مسایل مربوط به کارکنان، درک پایین از ایمنی بیمار، ضعف حمایت مدیریت از ایمنی بیمار، ضعف کار تیمی بین واحدها و فقدان ارتباطات باز سازمانی، مقولات اصلی یافت شده و مهم ترین چالش های فرهنگ ایمنی در مراکز آموزشی درمانی بودند.

با توجه به یافته های پژوهش، تدوین برنامه های مدون و مستمر آموزشی، تقویت کار تیمی و ارتباطات و اتخاذ رویکردی جامع جهت افزایش حضور همه اعضای تیم درمان در فرایند گزارش دهی، تحلیل و اجرای برنامه های پیشگیری از خطا، از الزامات بهبود و ارتقای فرهنگ ایمنی و کیفیت خدمت رسانی به بیماران هستند.