گسترش مبانی علوم عصب شناسی در حسابداری مدیریت

اخیرا علوم عصب شناسی در رشته های روان شناسی، اقتصاد و مالی بکار گرفته شده و سودمندی آن نیز نشان داده شده است. هدف اصلی این مطالعه، گسترش ادبیات علوم عصب شناسی به حسابداری است. در راستای این هدف، برای اولین بار، پژوهش حاضر به بررسی تاثیر هم زمان سیستم فعال سازی رفتاری (BAS) و سیستم بازداری رفتاری (BIS) بعنوان متغیرهای مستقل و عملکرد نیم کره های مغزی، بعنوان متغیر تعدیلی، بر فعالیت های استراتژیک تصمیم گیری حسابداران مدیریت بعنوان زیرمجموعه ای از حسابداری، می پردازد.

روش پژوهش توصیفی پیمایشی از نوع نظرسنجی است. جامعه آماری کلیه حسابداران مدیریت شرکت های بورس اوراق بهادار تهران در سال 1398 بود. میزان تاثیر متغیرهای فوق، با طرح سناریوهای مختلف و استفاده از پرسش نامه در مقیاس طیف پنج گزینه ای لیکرت بررسی شد. به منظور بررسی تاثیر متغیرها از مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) و برای تحلیل الگوها از رویکرد حداقل مربعات جزیی (PLS) استفاده شد.

یافته ها:

 یافته ها نشان داد که BAS اثر مستقیم و BIS اثر غیرمستقیم بر فعالیت های بازاریابی، عملیاتی، منابع انسانی، حسابداری و بودجه ای حسابداران مدیریت می گذارند. هر کدام از نیم کره های چپ و راست مغز بعنوان متغیر تعدیلی، کارکرد تخصصی و متفاوتی بر فعالیت های حسابداران مدیریت دارند. نقش تعاملی«BAS و نیم کره چپ» و نقش تعاملی «BIS و نیم کره راست» بر فعالیت های حسابداران مثبت و معنادار است. در مقابل، نقش تعاملی «BAS و نیم کره راست» و هم چنین تعامل «BIS و نیم کره چپ» تاثیر معناداری بر فعالیت های حسابداران مدیریت ندارند.

نتیجه گیری: 

علوم عصب شناسی، دانش حسابداری و حسابداری مدیریت را در زمینه های گوناگون، بویژه در قلمرو فعالیت های استراتژیک و موارد رفتاری، بشدت گسترش می دهد. این دانش می تواند فرآیند تصمیم گیری حسابداران و حسابرسان را نیز کامل تر توضیح داده و زوایای تاریک موارد رفتاری عصبی آنان را در خصوص انتخاب یک تصمیم روشن تر سازد. افزون بر این، مدیران، حسابداران، تحلیل گران و دانشگاهیان می توانند از یافته های این پژوهش، به گونه حرفه ای و نظری، در خصوص عملکرد مغز و رفتار، بهره مند شوند.

دانش افزایی:

 مدل ارایه شده در این پژوهش ادبیات «حسابداری عصبی» را گسترش می دهد. یافته های تجربی تا حد زیادی دلایل تفاوت در تصمیم گیری استراتژیک حسابداران مدیریت در عمل و اثرات آن ها را توضیح می دهد. این مدل می تواند توسط سایر حسابداران، مدیران و دانشگاهیان نیز اعمال و گسترش یابد.