بررسی رابطه شاخص غبارناکی با برخی از متغیرهای اقلیمی، شاخص پوشش گیاهی و تیپ های اراضی (مطالعه موردی: دشت یزد-اردکان)

گرد و غبار یکی از مهم ترین پدیده های اتمسفری رایج در مناطق خشک و نیمه خشک است که طی دهه اخیر مورد توجه پژوهشگران زیادی قرار گرفته است. پژوهش حاضر، تعداد روزهای گرد و غبار و رابطه آن با ویژگی های اقلیمی، پوشش گیاهی و تیپ های اراضی از سال 2005 تا 2017 میلادی، واقع در منطقه دشت یزد-اردکان مورد بررسی قرار داده است. شاخص غبارناکی منطقه مورد مطالعه در دو ایستگاه هواشناسی یزد و میبد، محاسبه و با طبقه بندی تصاویر دو ماهواره لندست 7 و 8 در سال های مذکور، نقشه تیپ های اراضی در واحدهای کاری اراضی زراعی، اراضی شهری، دشت سر اپانداژ، دشت سر پوشیده و ارگ، تهیه شد، سپس لایه NDVI در دو طبقه، برای ماهواره های لندست 7 و  8  محاسبه شد. مساحت طبقات برای تمام سطوح منطقه و همچنین در دو حریم 10 و 20 Km به مرکز ایستگاه های یزد و میبد، محاسبه گردید. در گام بعد رابطه متغیرهای اقلیمی شامل میانگین دما، بارش و رطوبت نسبی سالانه محاسبه و در پایان رابطه بین شاخص غبارناکی با تیپ اراضی، لایه NDVI و متغیرهای اقلیمی به دست آمد. نتایج نشان داد که رابطه بین شاخص DSI با تیپ ارگ مستقیم، ولی با تیپ های دشت سر اپانداژ، دشت سر پوشیده و اراضی زراعی رابطه عکس دارد. طبق نتایج بدست آمده، تیپ اراضی شهری بر روی شاخص غبارناکی دارای تاثیر چندانی نیست. در بررسی شاخص DSI با شاخص NDVI با افزایش شاخص غبارناکی منطقه، مقادیر NDVI برای تمام سطوح کاهش یافته است. رابطه متغیرهای اقلیمی با شاخص DSI نیز نشان داد که با کاهش میانگین بارش سالانه و رطوبت نسبی و افزایش دمای میانگین، شاخص غبارناکی افزایش یافته است.