ارزیابی شیوه های کاهش تبخیر از طریق روش های ترکیبی توپ های شناور و مونولایر در تشتک کلاس A (مطالعه موردی شهر خرم آباد)

در مناطق خشک و نیمه خشک علت عمده تلفات آب را می توان پدیده ای به نام تبخیر سطحی دانست که در دماهای پایین تر از نقطه جوشش آب اتفاق می افتد. بنابراین، یک پدیده اجتناب ناپذیر است و با توجه به موقعیت و شرایط آب وهوایی کشورها، به عنوان یک عامل مهم در میزان تلفات منابع آبی در یک کشور، نقش ایفا می کند. یکی از روش های عمده در کاهش میزان تبخیر از سطح مخازن روباز که در بسیاری از مناطق گرم و خشک به کار برده می شود، استفاده از پوشش های فیزیکی و شیمیایی است. در پژوهش حاضر که با هدف کاهش میزان تبخیر از تشتک های تبخیر کلاس A انجام گرفت، سعی شده است تا برای اولین بار کارایی سه نوع توپ با ترکیب مونولایر هگزادکانول به عنوان پوشش کاهنده تبخیر بررسی گردد. توپ های مورد استفاده شامل سه نوع توپ دو روزنه و شش روزنه و بدون روزنه با قطر 7 سانتی متر از جنس پروپیلن مورد استفاده قرار گرفت. به منظور بررسی عملکرد این پوشش ها در کاهش تبخیر تشتک های کلاس A به مدت 2 ماه از 1400/6/1 تا 1400/7/30 بررسی شدند. با توجه به این که اندازه گیری تبخیر در طول مدت تبخیر به صورت سری زمانی تکرار شده است به طوری که در هر روز در طی 10 ساعت و هر ساعت یک بار از 8 صبح تا 17 بعد از ظهر عملیات تکرار شده است مباحث مربوط به سری زمانی مورد توجه قرار گرفتند و از نظر آماری تجزیه و تحلیل شده اند. مقادیر تبخیر اندازه گیری شده در نرم افزار SAS آنالیز شد و مقایسه میانگین ها در سطح احتمال 99 درصد بر اساس آزمون مقایسه میانگین دانکن انجام شد، ترکیب مونولایر هگزادکانول و سه نمونه توپ به لحاظ تغییرات میزان تبخیر و دما با شاهد اختلاف معناداری در سطح 5 درصد داشتند. نتایج مقایسه میانگین تاثیر پوشش های مختلف بر میزان تبخیر نشان داد که تشتک شاهد بیشترین مقدار تبخیر را در بین دیگر تشتک ها داشته، در حالی که تشتک های پوشیده شده با ترکیب مونولایر هگزادکانول و توپ های بدون روزنه کمترین مقدار تبخیر را نشان داد. مقایسه مقادیر میانگین تبخیر در آزمون دانکن هیچگونه حروف مشترکی را نشان نمی دهد. این امر بدان معناست که تمام زوج پوشش ها در سطح 5 درصد اختلاف معنی داری با هم دارند. نتایج به دست آمده نشان داد ترکیب مونولایر هگزادکانول و توپ های بدون روزنه با کارایی 7/86 درصد بیشترین سهم را در کاهش تبخیر داشتند در حالی که ترکیب مونولایر هگزادکانول و توپ های دو روزنه و شش روزنه با کارایی 6/59 و 7/56 درصد در اولویت های بعدی قرار گرفتند. در نهایت ترکیب مونولایر هگزادکانول و توپ های بدون روزنه به دلیل زبری مناسب در سطح و ثابت ماندن درصد فضاهای خالی در طول زمان، به عنوان بهترین پوشش کاهنده تبخیر در پژوهش حاضر شناسایی گردیدند.