تعیین نرخ انتشار آلاینده PM10 در اراضی مستعد گرد و غبار با استفاده از مدل پخش و پراکندگی CALPUFF

گرد و خاک و غبار از پدیده های مهم جوی هستند که دربسیاری از مناطق از جمله ایران و کشورهای همجوار در بهار و تابستان اتفاق می افتد و یکی از چالش های مهم قرن بیستم و یکم به شمار می رود و این پدیده در مقیاس جهانی از مناطق خشک و نیمه خشک و به واسطه تغییر اقلیم، تغییر پوشش گیاهی، فرآیندهای پیش رونده فرسایش خاک و اختلالات ناشی از آنها، حساسیت مناطق را نسبت به فرسایش سریعی که واکنش های مهمی بر اقلیم منطقه و بیابانزایی خواهد داشت. اهواز مرکز استان خوزستان یکی از هشت کلان شهر آلوده ایران از منظر آلودگی هوا است . هدف از این پژوهش تعیین میزان شدت نرخ تولید آلایندگی ذرات معلق کمتر از 10 میکرون با استفاده از مدل سازی و مقایسه نتایج خروجی با  داده های اندازه گیری شده و تغییر میزان شدت نرخ تولید آلایندگی براساس داده های اندازه گیری شده و محاسبه فرمول تعیین میزان نرخ تولید آلایندگیPM10   ناشی از رخداد گرد و غبار در شهر اهواز می باشد .

کلان شهر اهواز با در نظر گرفتن توپوگرافی پیچیده در منطقه ای خشک و در مجاورت منابع اصلی و ابتدایی گرد و غبار دارای شرایط ویژه ای است که در این مطالعه غلظت ذرات معلق کمتر از  10 میکرون در تاریخ پانزدهم ماه ژوین سال 2019  میلادی (تیر ماه 1398) مورد بررسی قرارگرفته است . در این تاریخ ، بیشینه ی غلظتPM10  در شهر اهواز 1422 میکروگرم بر متر مکعب در روز 15 ژوین اعلام شده است که غلظت این ذرات بیش از 9 برابر غلظت استاندارد هوای آزاد سازمان حفاظت محیط زیست ایران (150 میکروگرم بر متر مکعب) بوده است. از داده های غلظت ایستگاه سنجش سازمان حفاظت محیط زیست  و داده های هواشناسی سطحی و جو بالا ایستگاه اهواز برای اجرای مدل CALPUFF و خروجی های غلظت استفاده شده است .

نتایج و بحث:

 با استفاده از مطالعه اسناد کتابخانه ای فرمول پایه محاسبات تعیین نرخ انتشار آلاینده  PM10 برآورد گردیده است و سپس با دادهای ایستگاه های پایش مستقر درکلان شهر اهواز مقایسه گردیده است و با اصلاح فرمول محاسباتی و اجرای مدل پخش و پراکندگی CALPUFF به میزان غلظت  واققی ثبت شده  ایستگاه انلاین  پایش سازمان حفاظت محیط زیست رسیده  و  نهایتا میزان  نرخ انتشار الایندگی  ذرات معلق کمتر از 10 میکرون از کانون های اطراف شهر اهواز تعیین گردید.

میزان نرخ انتشار آلایندهPM10   با استفاده از فرمول محاسباتی و اجرای مدل پخش و پراکندگیCALPUFF  بدست آمده است که این موضوع در پیش بینی پدیده گرد و غبار حایز اهمیت بوده و امکان محاسبه میزان تولید و مسیر حرکت ذرات را فراهم کرده در نتیجه می توان هشدار و پیش آگاهی به هنگام و قابل اعتمادی را در مورد اتخاذ تصمیم های لازم برای کاهش خسارت های احتمالی ناشی از این پدیده اندیشه کرد. و با استفاده از تلفیق اندازه گیری و مدل سازی به متدلوژی برای محاسبه انتشار گرد و غبار PM10 از کانون های شهر دست یافت .