اثرات محلول پاشی اسید هیومیک، ویتاسپرین و سولفات روی بر عملکرد و محتوی کلروفیل گندم دیم در شرایط آب و هوایی استان کردستان

مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات محلول پاشی ترکیبات آلی و معدنی مختلف بر خصوصیات فیزیولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد گندم دیم (رقم آذر 2) در اراضی دیم شهر زرینه در20 کیلومتری شهرستان دیواندره واقع در استان کردستان در سال های زراعی 98-1397 و 99-1398 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 8 تیمار در 4 تکرار انجام شد. تیمار های مورد استفاده در این پژوهش شامل، شاهد (بدون محلول پاشی)، محلول پاشی ویتاسپرین (با غلظت 1 در هزار)، محلول پاشی اسید هیومیک (با غلظت 1 در هزار)، محلول پاشی سولفات روی (با غلظت 3 در هزار)، محلول پاشی ویتاسپرین+اسید هیومیک، محلول پاشی ویتاسپرین+سولفات روی، محلول پاشی اسید هیومیک+سولفات روی و محلول پاشی اسید هیومیک+سولفات روی+ویتاسپرین بودند که در دو مرحله طویل شدن ساقه ها و ظهور سنبله اعمال شدند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثرات برهم-کنش سال×محلول پاشی بر عملکرد دانه معنی دار بود. مقایسه میانگین داده ها نشان داد که محلول پاشی ویتاسپرین+سولفات روی در هر دو سال زراعی باعث افزایش معنی دار عملکرد دانه شد به طوری که در سال زراعی 98-97، عملکرد دانه را از 93/125 گرم بر متر مربع به 62/143 گرم بر متر مربع (04/14 درصد افزایش) و در سال زراعی 99-98، عملکرد دانه را از 72/120 گرم بر متر مربع به 40/153 گرم بر متر مربع (07/27 درصد افزایش) بهبود بخشید. از دلایل افزایش عملکرد در اثر محلول پاشی ویتاسپرین+سولفات روی می توان به بهبود محتوای کلروفیل، افزایش تعداد سنبله در واحد سطح، افزایش عملکرد بیولوژیک و افزایش وزن هزار دانه اشاره کرد. بنابراین می توان محلول پاشی ویتاسپرین + سولفات روی را جهت بهبود عملکرد دانه در گندم دیم پیشنهاد کرد.