مطالعه کیفی مشکلات رفتاری نوجوانان دارای طرحواره های ناسازگار

نوجوانان به عنوان یکی از گروه های سنی آسیب پذیر در معرض انواع مشکلات روانشناختی قرار دارند. هدف پژو هش حاضر مطالعه کیفی مشکلات رفتاری نوجوانان دارای طرحواره های ناسازگار بود. این پژوهش از نوع کیفی و با روش تحلیل تماتیک انجام شد. جامعه آماری این  پژوهش کلیه نوجوانان پسر 12 تا 15 سال مشغول به تحصیل در دوره اول دبیرستان در سال تحصیلی 1399-1400ساکن در شهر اصفهان بودند. برای گردآوری داده ها در ابتدا پرسشنامه طرحواره های ناسازگار یانگ (1994) توسط دانش آموزان تکمیل گردید و سپس نوجوانانی که در سه طرحواره مشترک (اطاعت، بازداری هیجانی و معیارهای سختگیرانه) نمره بالا کسب کرده بودند، با توجه به این که نقطه برش این پرسشنامه 15 است و نمره ی بالاتر نشان دهنده حضور پررنگتر طرحواره ناکارآمد است، مورد مصاحبه نیمه ساختار یافته قرار گرفتند.10 نوجوان به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و سپس کدگذاری به روش کلایزی و استخراج مضمون های اصلی و فرعی مورد تحلیل قرار گرفتند. تحلیل داده ها 6 مقوله نهایی را نشان داد که عبارتند از: رفتار پرخاشگرانه، عدم تمایل حضور در جمع خانوادگی، عدم خودابرازی، داشتن رفتار منفعلانه، هیجان های منفی و خودگویی درونی. بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که طرحواره های ناسازگار اولیه (اطاعت، بازداری هیجانی و معیارهای سختگیرانه) می تواند باعث مشکلات رفتاری نوجوانان شود.