بررسی رابطه شاخص های NINO4 و NAO با خشکسالی هواشناسی در ایستگاه های سینوپتیک نواحی شمالی ایران

خشکسالی مخاطره اقلیمی است که در پهنه وسیعی از کشور ایران خود را به اشکال متفاوتی نشان می دهد. پیوند از دور نیز شاخه ای جدید از اقلیم شناسی سینوپتیک است که به شناخت روابط بین عناصر اقلیمی، دورتر از رخدادهای اصلی می پردازد. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر شاخص های NINO4 و NAO بر خشکسالی هواشناسی در ایستگاه های سینوپتیک نواحی شمالی ایران است. برای این منظور، ابتدا شاخص بارش استاندارد شده (SPI) محاسبه گردید. سپس با استفاده از نرم افزارهای آماری MINITAB16 و SPSS16، رابطه هم زمان و غیرهم زمان بین شاخص ها با استفاده از آزمون هم بستگی اسپیرمن و تابع هم بستگی عرضی تعیین و در گام بعدی مدل های رگرسیون با در نظر گرفتن حالت هم زمان و غیرهم زمان محاسبه شد. نتایج نشان داد که بین NAO با SPI در ایستگاه های اردبیل و بابلسر در ماه های ژانویه (دی)، آوریل (فروردین)، آگوست (مرداد) و دسامبر (آذر) و شاخص NINO4 با SPI در ایستگاه اردبیل در تمام ماه های سال به جز اکتبر (مهر) و دسامبر (آذر) رابطه معناداری وجود دارد. هم چنین در سری های مختلف زمانیSPI ، شاخص NINO4 دارای بالاترین و شاخصNAO دارای پایین ترین هم بستگی با خشکسالی در مناطق مورد مطالعه بودند. در انتها نیز با محاسبه آماره های خطا بهترین مدل در ایستگاه گرگان مشاهده شد.