اثرات کشندگی و زیرکشندگی حشره کش ترکیبی امامکتین بنزوات + استامی پرید روی فراسنجه های جدول زندگی شته جالیز (Hem: Aphididae) Aphis gossypii

شته جالیز Aphis gossypii Glover یک آفت پلی فاژ است که طیف بسیار وسیعی از گیاهان میزبان در سراسر جهان را آلوده می کند. رایج ترین روش کنترل شته ها با وجود اثرات سوء که بر جای می گذارد، استفاده از حشره کش های شیمیایی است. پتانسیل بالای این آفت در مقاومت به ترکیبات شیمیایی، مستلزم بررسی و به کارگیری حشره کش های جدیدتر با نحوه اثر متفاوت است. بنابراین در این پژوهش، اثرات کشندگی و زیرکشندگی حشره کش ترکیبی و جدید امامکتین بنزوات % 8/4 + استامی پرید %4/6 که دارای عملکرد تماسی و گوارشی است، روی فراسنجه های زیستی و رشد جمعیتی شته جالیز در شرایط گلخانه ای، با استفاده از روش پاشش حشره کش روی برگ های حاوی شته مورد بررسی قرار گرفت. جمعیت شته روی گیاه لوبیا چیتی واریته خمین در دمای 1±21 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 10±50 درصد و دوره نوری با 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی پرورش یافت. مقدار LC50 امامکتین بنزوات + استامی پرید برای افراد بالغ شته جالیز 24 ساعت بعد از تیمار، 84/23 پی پی ام (67/2 میکرولیتر بر لیتر ماده موثره) به دست آمد. نتایج به دست آمده نشان داد که، میانگین طول عمر شته های بالغ در تیمارهای LC20 و LC30 با تیمار شاهد تفاوت معنی داری داشت. باروری و طول دوره پور ه زایی در غلظت های زیرکشنده حشره کش نسبت به شاهد به طور معنی داری کاهش یافت. همه فراسنجه های جدول زیستی شته جالیز تیمار شده با غلظت های زیرکشنده در مقایسه با شاهد، به طور معنی داری تحت تاثیر حشره کش قرار گرفتند. حداکثر نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) در شاهد، برابر با 39/0 بر روز بود. نرخ خالص تولیدمثل (R0) از28/37 پوره به ازای هر ماده در هر نسل در شاهد به90/6 در LC30 کاهش یافت. بیشترین و کمترین مقدار مدت زمان یک نسل (T) به ترتیب در LC30 (28/11 روز) و شاهد (11/9 روز) برآورد شد. یافته های مطالعه حاضر گویای این است که، با توجه به ضرورت استفاده از حشره کش های شیمیایی برای مدیریت شته ها و تاثیر قابل ملاحظه این آفت کش روی شته جالیز، حشره کش امامکتین بنزوات + استامی پرید می تواند در کنترل و کاهش جمعیت شته جالیز مورد استفاده قرار گیرد. با این حال، توجه به اثرات کشندگی و زیرکشندگی این حشره کش در ارزیابی اثرات کلی آن بر دشمنان طبیعی آفت امری ضروری است.