شناسایی قابلیت ها و شایستگی های علمی دانشگاه تبریز برمبنای ظرفیت های اجتماعی، شناختی و فکری آن

هدف از انجام این پژوهش ارایه روش شناسی کاربردی برای شناسایی قابلیت ها و شایستگی های علمی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی بر اساس ظرفیت های مکشوف به واسط ترسیم ساختار اجتماعی، فکری و شناختی آنهاست. برای ملموس شدن این روش کار، از داده های دانشگاه تبریز در وبگاه علوم در این راستا استفاده شد.

روش شناسی:

 جامعه پژوهش حاضر کل انتشارات محققانی با وابستگی سازمانی دانشگاه تبریز (به نام های مختلف و متنوع از جمله University of Tabriz, Tabriz University, Azarabadegan University) در مجلات نمایه شده در نمایه استنادی علوم موسسه اطلاعات علمی (پایگاه کلرویت انلیتیکس) در بازه زمانی 1973 تا آخرین روزهای سال 2016 است. با توجه به حجم انبوه ارجاعات، استنادات، و اطلاعات کتابشناختی مقالات سعی شد در همه شبکه های ایجادشده به منظور شناسایی ساختار اجتماعی، شناختی و فکری 50 گروه (نویسنده، مجله، دانشگاه، کشور، واژه، دسته موضوعی، اثر مورد استناد، نویسنده مورد استناد، و مجله مورد استناد) برتر به صورت هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شوند.

از جمله یافته های این پژوهش ترسیم، شناسایی و تحلیل ساختار فکری، اجتماعی و شناختی برون دادهای علمی دانشگاه تبریز در راستای شناسایی سرمایه های انسانی، فکری و علمی این دانشگاه در جهت اقدام برای توسعه مبتنی بر ظرفیت های داخلی در راستای سرمایه گذاری بر اساس مزیت های رقابتی شناسایی شده بود. بررسی ساختار اجتماعی حاکم بر برون دادهای علمی این دانشگاه، نشان داد که این ساختار را می توان با شبکه ای با تراکم 009/0 و 60 تیم کاری نشان داد که بهترین آنها در حوزه های موضوعی شیمی تجزیه، شیمی کاربردی، مهندسی برق، فیزیک و پلیمر فعال هستند. همچنین بررسی ساختار شناختی حاکم بر برون دادهای علمی این دانشگاه نشان داد که بر مبنای این ساختار می توان 19 تخصص و قابلیت علمی را در سطح این دانشگاه شناسایی کرد. در نهایت یافته های این پژوهش از منظر ساختار فکری نیز نشان داد که این ساختار را می توان بر اساس شبکه ای با 61 تخصص مستقل نشان داد. تخصص های برجسته شناسایی شده در این ساختار به ترتیب متعلق به حوزه هایی چون الکترومغناطیس، رنگ زدایی و ترمودینامیک هستند.

دانشگاه تبریز دارای مزیت های رقابتی بالقوه ای از نظر اجتماعی و علمی است که می تواند آن را به یک دانشگاه قدرتمند و اثربخش تبدیل کند.