ارزیابی اثرات نور مصنوعی بر برخی شاخص های گیاه در طراحی و ساخت یک کارخانه گیاهی مقیاس کوچک

تولید مواد غذایی در محیط شهری راهکار مناسبی برای به کارگیری فضاهای بلااستفاده می باشد. هدف اصلی این پژوهش طراحی و ساخت یک کارخانه گیاهی مجهز به نور مصنوعی جهت استفاده در مناطق شهری می باشد. از آن جا که تامین نور مناسب از مهم ترین ویژگی های تاثیرگذار بر کارایی یک کارخانه گیاهی محسوب می شود، تعداد 8 تیمار نوری (B=1, G=0, R=2)، (R=2, G=1, B=0)، (R=1, G=0, B=2)، (R=0, G=1, B=2)، (R=1, G=1, B=1)، (R=0, G=0, B=1)، (R=1, G=0, B=0) و نور خورشید به عنوان شاهد و در سه تکرار مورد آزمایش قرار گرفت. گیاه مورد استفاده تربچه با نام علمی Raphanus sativus بود که پس از 5 هفته برداشت شد و پارامترهای مختلفی از قبیل کلروفیل، وزن تر و خشک، قند و طول گیاه اندازه گیری گردید. بیشترین میزان کلروفیل a 0.964 و کمترین مقدار آن 0.318 میلی گرم بر گرم وزن تر برگ ثبت شد که به ترتیب برای تیمارهای (B1, G0, R2) و (R1, G0, B0) به دست آمد. بیشترین و کمترین مقدار کلروفیل b نیز به ترتیب مربوط به تیمار (R2, G0, B1) با مقدار 0.666 و تیمار (R1, G0, B0) با مقدار 0.229 میلی گرم بر گرم وزن تر بود. بیشترین و کمترین مقدار کارتنویید نیز به ترتیب مربوط به تیمار (R2, G1, B0) با مقدار 74.75 میلی گرم بر گرم وزن تر برگ و تیمار (R1, G0, B0) با مقدار 30.6 میلی گرم بر گرم وزن تر برگ بود. بیشترین میزان قند 0.717 و کمترین مقدار آن 0.02 میکروگرم بر گرم وزن خشک برگ ثبت شد که به ترتیب برای تیمارهای (B1, G0, R2) و (R1, G0, B0) به دست آمد. همچنین بالاترین وزن تر و خشک گیاه مربوط به تیمار (R2, G0, B1) با مقادیر 0.27 گرم و 0.014 گرم و کمترین آن مربوط به تیمار (R1, G0, B0) بود که به ترتیب 0.155 و 0.007 گرم ثبت شدند. اما تیمارها بر طول گیاه تاثیر نداشتند و اختلاف معنی داری مشاهده نشد. نتایج نشان داد که ترکیب نوری (R2, G0, B1) مناسب ‎ترین تیمار در سامانه طراحی شده بود.