نقش پیش تیمار اسید هیومیک بر خصوصیات جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه بذر چغندرقند (Beta vulgaris L.)

جوانه زنی و استقرار مناسب گیاهان زراعی از مهم ترین و بنیادی ترین عواملی است که بر عملکرد اقتصادی محصول تاثیر می گذارد. افزایش کیفیت بذر توسط پیش تیمار از مواردی است که می تواند بر جوانه زنی و استقرار گیاهچه موثر باشد؛ بنابراین، این پژوهش با هدف بررسی تاثیر پیش تیمار بذر چغندرقند با اسید هیومیک به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سال 1396 اجرا شد. عامل اول پیش تیمار بذرها با مقادیر مختلف اسید هیومیک شامل چهار سطح 0 (شاهد)، 33/8، 50/12 و 00/25 میلی‎گرم به ازای هر 100 گرم بذر و عامل دوم شامل ارقام چغندرقند اکباتان و پایا بود. طبق نتایج تجزیه واریانس، آثار ساده اسید هیومیک و رقم بر تمام صفات به جز وزن خشک ریشه چه تاثیر معنی داری داشتند. اثر متقابل اسید هیومیک- رقم تنها برای سه صفت متوسط زمان جوانه زنی، وزن خشک ریشه چه و وزن خشک ساقه چه معنی دار بود. بر اساس نتایج مقایسه میانگین، بیشترین قوه‎نامیه (87/87 درصد)، سرعت جوانه زنی بذر (27/6 جوانه/روز)، شاخص طولی بنیه گیاهچه (52/3) و شاخص وزنی بنیه گیاهچه (96/1269) به پیش تیمار بذر با استفاده از 50/12 میلی‎گرم اسید هیومیک به ازای 100 گرم بذر اختصاص داشت. پیش تیمار بذر بدون اختلاف معنی‎دار در مقدار ماده پوششی موجب افزایش یکنواختی جوانه‎زنی بذر شد. رقم اکباتان در مقایسه با رقم پایا بر اساس صفات اندازه گیری شده برتری داشت. در مجموع استفاده از اسید هیومیک منجر به بهبود صفات جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه شد.