فلسفه تفاوت ارث زن و مرد در اسلام

در این نوشتار، ابتدا تاریخچه ارث زن در میان اقوام و ملل پیش از اسلام و در ادیان آسمانی غیر از اسلام، بررسی می‏شود. سپس به چگونگی ارث زن در اسلام اشاره می‏شود و ضمن پاسخ به اشکالهای مطرح شده، فلسفه تفاوت ارث زن و مرد، بیان می‏گردد و بر این نکته تاکید می‏شود که قانون ارث در فقه، بر اساس عدالت اقتصادی، اجتماعی و روانی و طبق اصل تقسیم مال بر پایه حاجت، وضع شده است. از زمانی که بشر، مفهوم مالکیت را درک کرد و زندگی جمعی پا گرفت، هرکس از جهان رخت برمی‏بست، اموال و دارایی‏اش به تصاحب دیگران درمی‏آمد. قبل از اسلام در میان اقوام و ملل متمدن و غیر متمدن جهان، این مصادره تابع زور مداری بود؛ به گونه‏ای که هرکس نیرومندتر بود، اموال شخص متوفی را به تصاحب درمی‏آورد و افراد ضعیف و ناتوان و از جمله زنان و کودکان را محروم می‏ساخت. از جمله اشکالاتی که طرفداران برابری همه جانبه حقوق زنان با مردان مطرح می‏کنند، موضوع ارث زن در اسلام است؛ اینان می‏گویند: چرا اسلام ارث زن را که ناتوان‏تر از مرد است، نصف مرد قرار داده است؟ آیا این ظلم به زن نیست؟نگارنده در این نوشتار مختصر، بر آن است که با کنکاش در منابع حقوق اسلام، فلسفه این حکم اسلامی را تبیین کند.