مقایسه تاثیرات تمرین مقاومتی با بار متغیر و بار ثابت بر هورمون های تستوسترون، کورتیزول و رشد بزاقی در مردان تمرین کرده

تمرین مقاومتی با بار متغیر نوعی شیوه تمرینی است که با استفاده از مقاومت اضافی خارجی مانند زنجیر و نوارهای الاستیکی، به بهبود قدرت و عملکرد عضلانی کمک می کند. مقایسه اثر تمرینات مقاومتی با بار ثابت در برابر بار متغیر بر پاسخ های هورمونی کمتر بررسی شده است. ازاین رو در این پژوهش تاثیرات حاد و مزمن تمرین مقاومتی با بار متغیر در مقابل تمرین مقاومتی با بار ثابت بر پاسخ هورمون های تستوسترون، رشد و کورتیزول در مردان تمرین کرده بررسی شده است.

30 مرد جوان دارای تجربه تمرین مقاومتی برای این تحقیق انتخاب شدند و به طور تصادفی در یکی از سه گروه، تمرین مقاومتی با بار متغیر، تمرین مقاومتی با بار ثابت و گروه کنترل قرار گرفتند. آزمودنی های هر دو گروه تمرینی، تمرین را با شدت 65 تا 85 درصد 1RM در سه نوبت و به مدت ده هفته (سه جلسه در هفته) انجام دادند. برنامه تمرینی اغلب شامل انجام حرکات اصلی بالاتنه و پایین تنه و استراحت بین نوبت ها و حرکات به ترتیب یک و دو تا سه دقیقه بود. افزون بر این، گروه تمرین مقاومتی با بار متغیر از زنجیر 5/7 کیلوگرمی به عنوان بار مقاومت متغیر استفاده کردند. نمونه های بزاق برای سنجش غلظت هورمون های تستوسترون، کورتیزول و رشد در پیش و پس از اولین جلسه (پاسخ حاد) و آخرین جلسه (پاسخ مزمن) جمع آوری و سپس به روش الایزا اندازه گیری شد. از روش آماری تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بنفرونی برای تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شد و سطح معناداری نیز 05/0P£ در نظر گرفته شد.

نتایج حاکی از آن بود که در مورد اثر حاد، تنها تغییرات تستوسترون معنادار بود (003/0=P)، به طوری که افزایش معناداری در تستوسترون بزاقی در تمرین مقاومتی با بار متغیر در مقایسه با گروه تمرین مقاومتی با بار ثابت (001/0=P) و گروه کنترل (003/0=P) مشاهده شد. ولی در سطح کورتیزول (64/0=P)، هورمون رشد (52/0=P) و نسبت تستوسترون به کورتیزول (49/0=P) تغییر معناداری مشاهده نشد. در مورد پاسخ سازگاری نیز بین گروه ها اختلاف معناداری در تستوسترون بزاقی (377/0=P)، کورتیزول (570/0=P)، هورمون رشد (200/0=P) و نسبت تستوسترون به کورتیزول (91/0=P) مشاهده نشد.

نتایج نشان داد که یک جلسه تمرین مقاومتی با بار متغیر نسبت به بار ثابت موجب افزایش هورمون تستوسترون بلافاصله پس از تمرین می شود، ولی ده هفته تمرین مقاومتی با بار ثابت و متغیر تاثیری بر مقادیر هورمون های تستوسترون، کورتیزول و رشد ندارد. به نظر می رسد چنانچه تمرینات مقاومتی با بار متغیر با حجم یا شدت بالاتر انجام گیرند، پاسخ های هورمونی بیشتری در پاسخ به تمرین اتفاق بیفتد و در نتیجه اثربخشی این تمرینات بیشتر شود.