اهمیت حمایت ادراک شده در مدت قرنطینه (دوران کرونا)

ظهور کرونا ویروس و ایجاد سندرم تنفسی حاد برای سیستم های مراقبت های بهداشتی در سراسر جهان، یک چالش مهم ارایه کرد. بیش از هرچیزانتقال سریع و شدت عفونت زایی و حتی قابلیت انتقال آن در مرحله بدون علامت باعث شد که در تاریخ دوازدهم ماه مارس 2020 سازمان جهانی بهداشت این بیماری را یک همه گیری جهانی اعلام نماید (1). تغییرات به وجود آمده در زندگی روزمره مردم پس از این همه گیری، موجب شد که برای جلوگیری از انتقال عفونت، حفظ سلامت و مقابله با بیماری برنامه های "فاصله گذاری اجتماعی"، "جداسازی" و "قرنطینه" را در پیش بگیرند. در "فاصله گذاری اجتماعی" یا فیزیکی هدف به حداقل رساندن تعامل افرادی است که یک منطقه وسیع زندگی می کنند و تلاش بر دور نگه داشتن آنان از افرادی است که علایم بیماری ندارند و در عین حال احتمال ابتلا به عفونت در آن ها مطرح است. این شرایط فاصله ای نزدیک به 6 فوت یا 180 سانتی متر از یکدیگر است و توانایی انتقال از طریق قطرات تنفسی را در صورت وجود بیماری از بین می برد. "قرنطینه" اصطلاحی برای محدودیت مسافرت افرادی است که احتمال در معرض عفونت بودن دارند و در حال حاضر علایم بیماری ندارند و یا در مرحله مخفی بیماری هستند و به طور میانگین 6 روز (بین 2 تا 11 روز)، قرنطینه برای آن ها توصیه می شود. این افراد تاریخچه تماس مستقیم با افراد و یا سفر به مناطق آلوده دارند و ممکن است به صورت فردی یا خانوادگی باشد و در خانه و یا اماکن در نظر گرفته شده برای آن ها، بمانند. "جداسازی" به موقعیتی اشاره دارد که افراد با بیماری مسری برای جلوگیری از انتقال عفونت به سایر افرادی که مبتلا نیستند و اغلب در بیمارستان و تحت مراقبت های پزشکی انجام می شود. محیط مناسب جداسازی معمولا اتاقی با فشار هوای منفی و با رعایت اقدامات احتیاطی مربوط به انتقال قطرات تنفسی و قطرات معلق در هوا (آیروسل) است و افراد غیر مبتلا باید از این بیماران دور و جدا باشند. وجه مشترک هر سه موقعیت ذکر شده، نا آشنایی مردم با این شرایط است که می تواند چالش هایی در حوزه  روانشناختی، اجتماعی و حتی سلامت برایشان ایجاد کند. انتقال سریع، عدم درمان دارویی قطعی  بیماری و ادامه خطر همه گیری جهانی همچنان لزوم فاصله گذاری های اجتماعی را با اهمیت ساخته است. در مطالعات حوزه فاصله گذاری اجتماعی احساسی از رها شدن و مورد غفلت واقع شدن، و در قرنطینه آثارروانشناختی منفی شبیه به استرس پس از سانحه، سردرگمی و عصبانیت و تنیدگی (ناشی از فقدان ارتباط چهره به چهره و تعامل سنتی و مرسوم، تغییر برنامه های کاری و دورکاری در منزل)، گزارش شده است. گرچه تنیدگی این افراد بسیار کمتر از صاحبان حرفه هایی است که مجبور به تماس مستقیم با مردم همچون رانندگان تاکسی، پیشخدمت ها و مشاغل خدماتی هستند؛ با این حال براساس یافته های همه گیری آنفولانزای سال2005 و قرنطینه پس از آن مسایل اقتصادی در این افراد، منبع تنیدگی بزرگی برای آنان است. در جداسازی مسایلی از جمله بی خوابی، افسردگی و حتی تمایل به خودکشی به همراه نیاز و وابستگی  به امکانات و تجهیزات پزشکی و از دست رفتن منابع مالی خانواده دیده شده، که خود به طولانی مدت تر شدن و مشکلات بیشتر برای کودکان و نوجوانان می انجامد (4-2). در مجموع مطالعات مختلف، رابطه قوی بین مسایل روانشناختی و بروز علایم جسمی در این بیماری را نشان داده است و لزوم دسترسی همگانی به یک آزمایش سریع تشخیصی و کاهش اثرات روانشناختی بسیار حایز اهمیت است. مطالعات اخیر نشان داد، آموزش های مفید و مناسب از طریق تلویزیون و شبکه های اجتماعی (همراه با تصویر، فیلم وگرافیک) و از طریق اینترنت در مجموع موثر تر از رادیو بوده و در تغییر دانش و نگرش و عملکرد بهداشتی مردم مثبت ارزیابی شده اند. تبلیغات استفاده موثر از ماسک های صورت با وجود مسایلی همچون کمیابی و یا گرانی و از بین رفتن تدریجی حقارت یا نگرانی ناشی از عدم دسترسی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.گرچه مردم سرتاسر دنیا در جریان همه گیری کوید 19 شاهد تبعیض های اجتماعی بوده اند، لازم است، دولت ها در سراسر جهان برای جلب اعتماد عموم مردم و اطمینان از سلامت روانی مطلوب و جلوگیری از بازتاب های روانشناختی مانند وحشت ناشی از ناتوانایی خرید و تهیه لوازم و ملزومات بهداشتی و درمانی، تلاش های مختلف و شفافی انجام دهند و اطمینان مردم از امنیت مالی و در دسترس بودن خدمات و امکانات بهداشتی را تامین کنند (5). هر سه شیوه مطرح شده در حوزه پیشگیری از شیوع بیماری کوید 19 با افزایش طول مدت همه گیری مسایل روانشناختی خاص و مشترکی را در بر دارد که در حفظ و ارتقای سلامت جامعه نقش به سزایی داشته و نیازمند طرح در برنامه های بین المللی، ملی، منطقه ای و حتی در محله ها و نیز در رسانه های اجتماعی است. درعین حال حمایت اجتماعی ادراک شده رابطه معکوس با اضطراب، افسردگی، بی خوابی و احساس تنهایی نشان داده است. حمایت اجتماعی ادراک شده از طریق کاهش وحشت مربوط به دسترسی به امکانات و شرایط مداخلات بهداشتی-درمانی و اطمینان از تلاش مراقبان و سیاست گذاران برای درک وضعیت افراد مشارکت کننده در انواع جداسازی ها می تواند موجب تسکین و تشویق افراد در عبور سالم تر از شرایط همه گیری بوده و نیاز به آگاهی و برنامه ریزی کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت در صورت احتمال پیدایش جهش های تازه در ویروس دارد.