تاثیر پرایمینگ بذر با کیتوزان بر ویژگی های جوانه زنی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی در گیاهچه های برنج (Oryza sativa) تحت تنش شوری

به منظور بررسی تاثیر پرایمینگ بذر با کیتوزان بر ویژگی های جوانه زنی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی در گیاهچه های برنج تحت شرایط تنش شوری آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1400 انجام شد. تیمارها شامل چهار سطح شوری (صفر، 50، 100 و 150 میلی مولار) و چهار سطح کیتوزان (صفر، 25/0، 50/0 و 75/0 درصد وزنی- حجمی) بود که همه در اسید استیک یک درصد حل شده بودند. نتایج نشان داد که تنش شوری موجب کاهش سرعت جوانه زنی، درصد جوانه زنی، طول ریشه چه، ساقچه و گیاهچه، وزن تر و خشک ریشه چه و ساقچه، شاخص طولی و وزنی بنیه بذر گردید. ولی، پرایمینگ بذر با کیتوزان سبب کاهش تاثیر شوری و بهبود این صفات گردید. البته، مقایسه میانگین ها نشان دهنده آن بود که بین سطوح کیتوزان اختلاف معنی داری وجود داشت، به نحوی که بیش ترین مقدار صفات از کاربرد کیتوزان 75/0 درصد و کم ترین آن از عدم کاربرد کیتوزان حاصل گردید. شوری میانگین مدت جوانه زنی افزایش داد، به طوریکه بیش ترین آن (367/0 روز) از شوری 150 میلی مولار و کم ترین سرعت جوانه زنی در تیمار کیتوزان 75/0 درصد (101/0 روز) مشاهده شد. و بیش ترین ضریب آلومتری (452/0) در پرایمینگ با کیتوزان 25/0 درصد و شوری 150 میلی مولار مشاهد گردید. فعالیت آنزیم کاتالاز، پراکسیداز و سوپراکسید دیسمیوتاز در پرایمینگ با کیتوزان 75/0 درصد و شوری 150 میلی مولار به ترتیب 40، 35 و 31 درصد نسبت به شاهد (آب مقطر) و بدون شوری بیش تر بود. هم چنین، شوری فعالیت آنزیم آمیلاز را کاهش داد. به طوری که، کم ترین آمیلاز (mg g-1 FW min-1400/6) در شاهد (آب مقطر) و شوری 150 میلی مولار به دست آمد. نتایج نشان داد تیمار بذر با کیتوزان 75/0 درصد با تحریک آنزیم های آنتی اکسیدانی و خنثی سازی رادیکال های آزاد می تواند اثرات مضر تنش شوری بر برخی صفات در گیاهچه برنج را کاهش داده و رشد گیاهچه را بهبود بخشد.