بررسی میزان مصرف آب و انرژی در سطح مزارع شبکه آبیاری قزوین

یکی از مصرف کنندگان عمده دو منبع آب و انرژی، بخش کشاورزی بوده و ارزیابی عملکرد سامانه های آبیاری با هدف تعیین میزان استفاده کارآمد این دو منبع از اولویت های کشاورزی پایدار است. در این راستا، پژوهش حاضر اقدام به تحلیل میزان مصرف آب و انرژی در سطح شبکه آبیاری قزوین نموده است. برای این منظور، ابتدا الگوی کشت غالب منطقه موردمطالعه استخراج و سپس برای محصولات موجود در الگوی کشت با استفاده از نرم افزار CropWat 8.0، نیاز آبی برآورد شد. برای برآورد انرژی مصرفی، میزان مصرف انرژی در سامانه های آبیاری بارانی و قطره ای، پمپاژ آب زیرزمینی، سوخت دیزل، نیروی کارگر، بذر، ماشین آلات (تراکتور و کمباین)، کودهای شیمیایی و سموم برای هر محدوده زراعی درجه دو موجود در شبکه آبیاری محاسبه شد. نتایج نشان داد که بیش ترین انرژی مصرفی در تمامی محدوده های زراعی درجه دو در مصرف مستقیم انرژی مربوط به سوخت دیزل با 40 درصد از کل انرژی مصرفی و در مصرف غیر مستقیم انرژی متعلق به کود نیتروژن با 20 درصد از کل انرژی مصرفی است. هم چنین، در انرژی مصرفی برای پمپاژ آب در سامانه های آبیاری در ارتفاعات مختلف لازم برای پمپاژ برای محصولات موجود در الگوی کشت غالب، یونجه بیش ترین انرژی با مقدار 4/4811 کیلووات ساعت در هکتار و ذرت کم ترین انرژی را با مقدار 19/1194 کیلووات ساعت در هکتار مصرف کرده است. باتوجه به نتایج، میزان تاثیر سوخت دیزل، کودهای شیمیایی و پمپاژ آب در مصرف انرژی بالا بوده و کنترل میزان مصرف این نهاده ها باعث کاهش به سزایی در مصرف انرژی خواهد شد.