تاملی پدیدارشناسانه بر تجربه زیباشناختی در هنر زیست محیطی معاصر (مطالعه موردی: پروژه آب و هوا)

بحران دنیای معاصر، مساله آب ‏وهوا در همه ابعاد است که جنبه‏ های مختلف پدیده‏ های طبیعی را دربرمی ‏گیرد. هم سو با مخاطرات محیط ‎زیست و پدیده‎های طبیعی، مضامین انتخابی هنر معاصر همراه با دستاوردهای رد شی هنری، تعریف و تغییر ارایه اثر هنری، ‏عرصه حضور مخاطب با تجربه و درک ابژه هنری، توجه به پدیده‏ های طبیعی و مسایل مرتبط با آن است. از سوی دیگر، دانش فلسفه -که در پی شرح اصل پدید‏ه ‎‏ها است- با رویکرد پدیده ‏شناسی به مطالعه پدیده ‏ها از هر نوع و توصیف آن ‏ها و نحوه بروز و ظهورشان در زمان و مکان که توسط شناسنده درک می‏ گردد، متعلقات ادراک پدیده ‏ها را مورد توجه قرارمی ‏دهد؛ در این میان، قرایت میکل دوفرن از پدیدارشناسی، تبیین ابژه و تجربه زیبایی‏ شناختی (درک ابژه زیبایی‎شناختی از طریق تجربه) و ادراک زیبایی شناختی در هنر است. طبق این قرایت، ابژه و تجربه‎زیبایی‏ شناسی، جدایی‎ناپذیرند و با حضور مخاطب برمبنای تجربه حسی، تجربه زیبایی‏ شناختی میسر می‏ گردد و از طریق آن، گرایش پرداختن به پدیده‏ های طبیعی در هنر معاصر را می‏ توان تشریح نمود. از همین‏ رو، این پژوهش در تلاش است تا با روش توصیفی-تحلیلی و به‎صورت کیفی، تجربه پدیدارشناختی را در محتوای تجربه هنری در «پروژه آب وهوا» که با پدیده‏ های فراگیر طبیعی اجرا شده‎است، مورد مداقه قراردهد. نتیجه آن که، پروژه آب ‏وهوا با ایجاد تداعی بدون واسطه از وضعیت آب وهوا، زمان و مکانی را عینیت می‏ بخشد که تکامل‏ یافته وضعیت عموم در فضای شهری به‎عنوان امر همگانی است و بازدیدکنندگان درنهایت، با کیفیت احساسی و تاملی در تجربه ابژه زیبایی‏ شناسی، رویکردی هم دلانه را دنبال می‏ کنند‏. این مقاله برگرفته از طرح پسادکتری نگارنده اول با عنوان «رویکرد انتقادی هنر معاصر به عدالت زیست محیطی » (شماره: 98017477) است که با حمایت صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور (INSF) انجام یافته است.