فرآیند به رسمیت شناختن کشور تازه تاسیس عراق در دوره رضا شاه (سال های 1308-1300ش.)

با سقوط امپراتوری عثمانی پس از جنگ جهانی اول، بخشی از سرزمین های این امپراتوری میان متفقین تقسیم شد و به تاسیس چندین کشور انجامید که عراق یکی از آنها بود. ایران از دوران کهن، بخشی از سرزمین عراق تا مرز رود فرات را جزو قلمرو خود می دانست و قرن ها به خاطر همین هدف با عثمانی درگیر شده بود. پس از پایان جنگ، در کنگره صلح ورسای فرصت را آماده دید و این خواسته را مطالبه کرد اما قدرت های بزرگ به ویژه انگلیس برای عراق سرنوشت دیگری ترسیم کرده بودند و عراق در قالب یک کشور در همسایگی غرب ایران قرار گرفت. بدیهی است که از این مقطع به بعد، سیاست ایران در قبال عراق تازه تاسیس، با تاثیرپذیری از پیشینه تاریخی گذشته شکل گرفت و باعث شد تا چند سال دولت ایران از به رسمیت شناختن این کشور امتناع کند. این مسیله باعث شد دولت عراق با تحریک انگلیس و در جهت تحکیم نفوذش با اقداماتی از قبیل تبعید علمای ایرانی مخالف با قیمومیت انگلیس، لغو کاپیتولاسیون شهروندان ایرانی در عراق و همچنین مسایل مرزی، کشور ایران را زیر فشار قرار دهد و سرانجام این بحران در کنار دیگر مشکلات داخلی و بین الملل، ایران را واداشت تا به ناچار عراق را به رسمیت بشناسد. از این رو، مسیله پژوهش حاضر این است که بدانیم چرا و چگونه ایران کشور تازه تاسیس عراق را پس از چند سال به رسمیت شناخت. همچنین این پژوهش با روشی توصیفی و با تکیه بر اسناد و منابع فارسی و عربی سعی دارد تا فرآیند به رسمیت شناختن عراق توسط ایران در بازه زمانی مورد نظر را مطالعه و علل و عوامل تاثیرگذار بر این مناسبات و تغییر و تحولات آن را بررسی کند.