اثر کاربرد باکتری های محرک رشد گیاه و محلول پاشی اسیدهای آمینه بر ویژگی های رشد، عملکرد و ارزش غذایی در برنج (Oryza sativa L.)

باکتری های محرک رشد گیاه و اسیدهای آمینه می توانند به عنوان یک رویکرد عملی و سازگار با محیط زیست جهت بهبود رشد و عملکرد گیاهان زراعی مورد استفاده قرار گیرند. به منظور بررسی اثرات کاربرد سویه های باکتری های محرک رشد گیاه و محلول پاشی اسیدهای آمینه بر رشد، عملکرد و محتوای عناصر غذایی دانه در برنج رقم هاشمی، آزمایشی به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ای شالیزاری واقع در شهرستان آمل طی دو سال 1398 و 1399 اجرا شد. باکتری های محرک رشد گیاه در پنج سطح (شاهد بدون باکتری [B0]، Pantoea agglomerans strain O4 [B1]،Pseudomonas putida strain P13 + Pantoea agglomerans strain P5 [B2]، Pseudomonas koreensis strain S14 + Pseudomonas vancouverensis strain S19 [B3] و ترکیب سویه های مختلف [B4]) به عنوان عامل اصلی و محلول پاشی اسیدهای آمینه در چهار سطح (شاهد بدون محلول پاشی اسیدهای آمینه [A0]، محلول پاشی متیونین [A1]، لیزین [A2] و متیونین + لیزین [A3]) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که کاربرد تلفیقی سویه های باکتری مورد مطالعه (B4) منجر به افزایش معنی دار طول خوشه (24.22 سانتی متر)، تعداد دانه پر در خوشه (60.30 دانه پر)، وزن هزار دانه (28.52 گرم)، عملکرد دانه (5097.50 کیلوگرم در هکتار) و بهبود محتوای عناصر نیتروژن (1.61 درصد)، فسفر (7.04 درصد) و پتاسیم (1.53 درصد) در دانه برنج در مقایسه با تیمارهای کاربرد جداگانه سویه های باکتری و هم چنین تیمار شاهد (بدون باکتری) شد. محلول ‎پاشی ترکیبی اسیدهای آمینه متیونین و لیزین منجر به تولید بیشترین مقدار وزن هزار دانه (26.90 گرم)، عملکرد دانه (4844.73 کیلوگرم در هکتار) و محتوای نیتروژن در دانه (1.040 درصد) گردید. با توجه به نتایج مطالعه حاضر، کاربرد ترکیبی سویه های باکتری (P. agglomerans strain O4+ P. putida strain P13 + P. agglomerans strain P5+ P. koreensis strain S14 + P. vancouverensis strain S19) و محلول پاشی توام اسیدهای آمینه متیونین و لیزین می تواند نقش مهمی در بهبود رشد، عملکرد و جذب عناصر غذایی در دانه برنج رقم هاشمی داشته باشد.