مساله آب و شکل گیری تعادل سیاسی-اجتماعی در توسعه جامعه ایرانی (مورد مطالعه: نظام مدیریت آب در حوضه زاینده رود)

کم آبی و ویژگی های اقلیمی، یکی از مهم ترین وجوه تمایزی است که نظریه پرداران توسعه در توضیح ویژگی ها و شرایط جوامع شرقی و ایران در تحولات اجتماعی جامعه به آن توجه کرده اند. این نگرش منجر به ارایه نظریاتی ازجمله شیوه تولید آسیایی، استبداد شرقی و استبداد ایرانی شده است که هرکدام با توجه به برخی از ویژگی های جامعه، سعی در ارایه توضیحی در مناسبات توسعه شرق و پیوند آن با آب داشته اند که نتوانسته اند با توجه به مشخصات جامعه ایرانی، پاسخ دقیقی برای آن تبیین کنند. این مطالعه با بهره گیری از روش تحقیق کیفی و مطالعات تاریخی، با بررسی اسناد و هم چنین مشاهده و مصاحبه با کشاورزان، سیاست گذاران و مردم ساکن حوضه زاینده رود، تصویر دقیق تری از پیوند آب و توسعه در جغرافیای این منطقه از ایران ارایه می دهد. نتایج به دست آمده در این تحقیق نشان می دهد که مسیله کم آبی در ایران سبب شکل گیری نظامی شده است که برآمده از دو بازوی مشروعیت سیاسی و مقبولیت اجتماعی با فرآیند های انتصاب و انتخاب است و توسعه جامعه ایرانی، منوط به توازن قوای این دو بخش بوده و چنان چه تعادل قدرت آنان بر هم بخورد، جامعه به سمت استبداد سیاسی و یا انقلاب اجتماعی حرکت می کند.