آرابسک و تبار نبطی آن
نویسنده:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
آرابسک (نقوش استیلیزه گیاهی و هندسی) گاه به عنوان شاخصه هنر اسلامی و از ابداعات تمدن اسلامی شمرده می شود؛ در مقابل این نظر، برخی از مورخان هنر، افزون بر خصوصیات دوره اسلامی، بر مآخذ پیش از اسلام آن، به ویژه مآخذ ساسانی و بیزانسی و انتقال سنت های فرهنگی پیشین هم اشاره کرده اند. در این پژوهش، علاوه بر این دو ماخذ، فرهنگ نبطی هم به مثابه گنجینه ای غنی از مضامین کهن تصویری، به عنوان ماخذی دیگر در زمینه نقش مایه های گیاهی آرابسک اسلامی لحاظ شده است. پرسش اصلی این پژوهش این است که بن مایه ها و نقوش گیاهی در آثار نبطی چه بوده و بر اساس شباهت های نقوش نبطی و اسلامی تا چه حد می توان نقوش نبطی را به عنوان ماخذی برای آرابسک اسلامی به شمار آورد؟ در این پژوهش با رویکردی بر پایه تاریخ فرهنگی و شواهد متنوع، به ویژه آثار مادی و گزارش های باستان شناسان و شباهت های آشکار فرهنگی موجود، نشان داده ایم که نقش مایه های نبطی را هم می توان در شمار خاستگاه های آرابسک به شمار آورد و بر این اساس و باتوجه به تعدد تبارهای تاریخی آرابسک، دیدگاه های ذات گرایانه و قدسی مدارانه سنت گرایان در محدود ساختن دامنه تفسیری این نقوش به هنر اسلامی، بازنگری جدی شده است.
کلیدواژگان:
آرابسک ، عربانه ، هنر نبطی ، نقوش گیاهی نبطی ، هنر اسلامی
زبان:
فارسی
انتشار در:
صفحات:
3 تا 32
لینک کوتاه:
magiran.com/p2624036
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!