بررسی بیان ژن های bZIP،MPK6 ،Peroxidase72 ،MurG ،Lipoxigenase ،ACC synthase و ACC oxidase به عنوان ژن های دخیل در مکانیسم مقاومت نخل خرما به کنه تارتن Oligonychus afrasiaticus

به منظور شناسایی ژن های دخیل در مقاومت نخل خرما به کنه تارتن (Oligonychus afrasiaticus)، جهت تعیین مکانیسم مولکولی مقاومت نخل خرما به کنه تارتن در این پژوهش بیان برخی از ژن های منتخب مورد بررسی قرار گرفت.

از شش رقم خرما (سه رقم نسبتا مقاوم و سه رقم حساس) موجود در پژوهشکده خرما و میوه های گرمسیری کشور، اهواز در اواخر تیرماه و همزمان با فعالیت کنه نمونه برداری انجام شد. پس از استخراج RNA و سنتز cDNA، بیان هفت ژن شامل ژن هایbZIP1 ،MPK6 ،Peroxidase72 ، MurG،Lipoxigenase ، ACC synthase و ACC oxidase به روش qRT-PCR بررسی شدند. جهت طراحی آغازگرها پس از بررسی نواحی کد کننده ژن های منتخب (CDS) و همترازی آنها با ژنوم خرما توسط Clustal W با استفاده از پایگاه های Primer3 و IDT طراحی و ارزیابی نهایی شدند. پس از پایان آزمایش میزان نسبی رونوشت ژن ها تعیین و با هم مقایسه شدند.

نتایج نشان داد که همه ژن های منتخب به استثنای ژن MPK6 در ارقام زاهدی، حلاوی و استعمران دارای بیان بودند. ژن MurG در ارقام مقاوم شامل زاهدی، حلاوی و استعمران، بیان بیشتری نسبت به ارقام حساس شامل لیلویی، خضراوی و برحی نشان داد. بیان نسبی ژن Peroxidase72 در ارقام نسبتا مقاوم شامل زاهدی (100%) و کمترین بیان نسبی ژن در رقم حساس لیلویی (81/76%) بود. ژن bZIP در ارقام نسبتا مقاوم شامل زاهدی (100%) و کمترین بیان نسبی ژن در رقم حساس لیلویی (83/76%) بود. ژن Lipoxigenase در ارقام نسبتا مقاوم شامل زاهدی (100%) و کمترین بیان نسبی ژن در رقم حساس لیلویی (55/73%) بود. بیان نسبی ژن ACC synthase در ارقام نسبتا مقاوم شامل زاهدی (100%) و کمترین بیان نسبی ژن در رقم حساس لیلویی (55/81 %) بود. ژن ACC oxidase در ارقام نسبتا مقاوم شامل حلاوی (100%) و کمترین بیان نسبی ژن در رقم حساس لیلویی (37/85 %) بود. بیان ژن MPK6 در ارقام حساس مشاهده شد، اما برای این ژن در ارقام نسبتا مقاوم بیانی مشاهده نشد.

بیان برخی از ژن ها در ارقام حساس و مقاوم از الگوی منظمی پیروی کرده و بیان ژن های دیگر دارای الگوی نامنظمی بودند.بنابراین می توان گفت که احتمالا نقش محصول ژن های MurG و bZIP به صورت تنظیم مثبت القاء مقاومت نخل خرما نسبت به کنه است اما نقش محصول ژن MPK6 به صورت تنظیم منفی القاء مقاومت به کنه در نخل خرما است. در مورد ژن های Peroxidase72 و ACC oxidase الگوی ثابت بین ارقام حساس و بین ارقام نسبتا مقاوم ملاحظه نشد.