حمایت «حقوق مالکیت فکری» از اثر سینمایی

سینمای رو به رشد ایران نیازمند حمایت حقوقی مناسب و بهینه از مولفان و دیگر دست اندرکارانی است که در تهیه اثر سینمایی مشارکت می کنند. قانونی که از این افراد حمایت می کند، قانون حمایت از مولفان، مصنفان و هنرمندان است که در سال 1348 تصویب شده است. مسلم است که صنعت سینمای ایران در طی این سال ها توسعه پیدا کرده؛ اما قانونی که از آثار سینمایی حمایت می کند همچنان تغییر نکرده است! در ایران از آثار سینمایی، حمایت کافی به عمل نمی آید، و نه تنها از حقوق مولفین در قانون فعلی به طورکامل حمایت نمی شود، بلکه اثر سینمایی نیز در قانون تعریف نشده است. اثر سینمایی با توجه به ویژگی هایی که دارد، مانند تعداد افراد دخیل در آفرینش آن، و گستره آفرینش های هنری موجود در آن، نیازمند بررسی ویژه از منظر حمایت حقوق مالکیت فکری است. در این مقاله با مطالعه تطبیقی در قوانین کشورهای انگلیس، ایالات متحده آمریکا، فرانسه، و کنوانسیون های بین المللی تلاش شده است علاوه بر ارایه تعریفی از این اثر، احکام خاص حمایتی از این آثار را، مانند معیار اصالت، مدت حمایت و پدیدآورندگان شناسایی نماید. شایسته است قانونگذار ایران صراحتا اصالت را شرط حمایت در آثار قرار دهد؛ چراکه حمایت از آثار غیر اصیل، دایره حمایت را گسترش می دهد و این امر برای کشوری درحال توسعه مطلوب نیست. درخصوص پدیدآورندگان این گونه آثار، حکمی در قانون ایران وجود ندارد. به نظر می رسد با توجه به تجربه کشورهای موردمطالعه و با نگاهی به کنوانسیون های بین المللی، می توان کارگردان اصلی، نویسنده فیلم نامه، نویسنده دیالوگ ها و آهنگساز را به عنوان پدیدآورندگان شناسایی کرد. با به روزکردن قانون در این زمینه می توان به حمایت بهتر و کافی از پدیدآورندگان دست یافت و انگیزه تولید چنین آثاری را در جامعه افزایش داد.