ارزیابی سطح آلودگی اکوسیستم ها در ناحیه صنعتی غرب بندرعباس با رویکرد تاب آوری در برابر فلزات سنگین

مطالعه حاضر در راستای ارزیابی آلودگی اکولوژی گیاهی در ناحیه صنعتی غرب بندرعباس انجام شد؛ ابتدا غلظت فلزات سنگین شامل Ni، Cu، Cr، Pb، Zn و Cd در شش نقطه از ناحیه در خاک و برگ درختچه های آکاسیا اندازه گیری و با شاخص های Igeo، CF، PLI، BCF، MAI و RI ارزیابی شد. واکنش بیوشیمیایی آکاسیا شامل رنگیزه های فتوسنتزی، پرولین، اسید آسکوربیک و آب نسبی برگ در برابر آلودگی اندازه گیری شد. در نهایت، شاخص تحمل به آلودگی برای درختچه های آکاسیا به دست آمد. نتایج نشان داد که غلظت مس، کادمیوم، سرب، کروم و نیکل در خاک پنج نقطه، بیش از حد زمینه ای آن در نقطه شاهد (نزدیکی روستای تل سیاه) بود. از لحاظ شاخص Igeo، محوطه صنایع و پالایشگاه برای کادمیوم، سرب، کروم و نیکل در طبقه آلودگی متوسط تا شدید قرار داشت. شاخص BCF نیز نشان داد که درختچه های آکاسیا انباشت گر متوسط است. از لحاظ شاخص های تجمعی MAI، PLI و RI، درختچه های آکاسیا قابلیت جذب و انباشت بالایی داشتند. از لحاظ شاخص خطر اکولوژیکی RI، در محوطه صنایع و اسکله شهیدرجایی به ترتیب اعداد 813 و 757 به دست آمد که بیانگر آلودگی بالا است. واکنش درختان آکاسیا نسبت به آلودگی به گونه ای بود که غلظت رنگیزه های فتوسنتزی در نقاط آلوده کمتر از نقطه شاهد و تفاوت آنها در سطح 95 درصد معنادار بود. اما غلظت پرولین و اسید آسکوربیک که بیانگر پاسخ گیاه در برابر تنش آلودگی است در نقاط آلوده بسیار بالا بود و نشان داد که درختچه های آکاسیا در برابر آلودگی فلزات سنگین واکنش مناسبی نشان می دهد. شاخص تحمل نیز نشان داد که تحمل آکاسیا در نقاط آلوده کمتر از نقطه شاهد است، اما اختلاف آنها زیاد نیست و نشان می دهد که گیاه می تواند آلودگی را تحمل کند. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که این درختچه ها توانایی گیاه پالایی دارند و می توان از آنها در کمربند سبز ناحیه صنعتی استفاده کرد.