پارادایم توسعه و ناپایداری سکونت گاه های روستایی

گاه غفلت از پیشینه تاریخی طرح پارادایم ها موجب می شود که پژوهشگران ناخودآگاه به ترویج ایده هایی بپردازند که آنها را از اهداف پژوهش خود دور می سازند. این غفلت سبب می شود که نخست آن پارادیم، علمی جهانشمول تلقی شود و در پی آن به پذیرش نظام هایی تن در دهند که مطلوب جامعه آنها نیست. بنابراین، اجرای این نوع پارادیم ها می تواند نتایجی را به بار آورد که با اهداف پژوهشگران فاصله ای غیر قابل تصور داشته باشد. از جمله این پارادایم ها پارادایم "توسعه" است که از طرف مرکز پژوهشگاهی بنامی چون M.I.T مطرح شد که به طرح خیز روستو نیز مشهور است و از پشتیبانی های جانبی دانشگاه هاروارد (نظریه میسرا) در ایران برخوردار بود. هدف این پژوهش بازنگری مفهوم «توسعه» است که با روش تحلیل متن ژنتی در چهارچوب مکتب اصفهان انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد «توسعه» یک پارادایم است که در برابر پدیده ای خارج از مرزهای ایران بوده و در برابر مساله ای مطرح شد که بیشتر نظام مدیریت امریکا در سطح بین الملل در آن زمان با آن مواجه بود. از اینرو اجرای آن در کشورهای بسیاری مانند ایران سبب ناپایداری در سازمندی های اجتماعی و تولید در ایران شد. بطوریکه سازمندی شهری و نظام مصرف انبوه را، جایگزین سازمندی روستایی و در ایران قرار داد و آن را به نظام مصرف انبوه مبدل ساخت.