مروری بر کاربرد لیپوزوم های چندوزیکولی (MVLs) در دارورسانی کنترل شده

در سیستم های دارورسانی رایج، محققان با چالش های متعددی از جمله رهش سریع دارو از حامل، تجویز مکرر دارو، نوسانات غلظت پلاسمایی دارو و کاهش پذیرش بیماران روبرو هستند. لیپوزوم ها به عنوان سامانه های دارورسانی بهینه، پاسخگوی بسیاری از این چالش ها می باشند. لیپوزوم ها براساس ویژگی های ساختاری و اندازه ذره ای، به گروه های مختلفی تقسیم می گردند. یکی از این حامل ها که از اندازه ذره ای بزرگی برخوردار است، لیپوزوم چندوزیکولی (MVL) می باشد. در سامانه MVL می توان ذرات کوچکی مانند گلوکز تا ذرات بزرگی مانند پروتیین را به مقدار زیاد بارگیری نمود. مطالعات درون تن و برون تن نشان می دهد که MVL به خوبی آزادسازی دارو را کنترل می کند. در نتیجه نوسانات غلظت پلاسمایی دارو به دنبال تجویز مکرر آن کاهش و پذیرش بیماران برای مصرف دارو افزایش می یابد. در MVL، فضای مایی زیادی جهت بارگیری داروهای هیدروفیل وجود دارد. این حامل ها از فسفولیپید، کلسترول، تری گلیسیرید خنثی و لیپید با بار منفی به روش امولسیفیکاسیون دوگانه تهیه می شوند و در رسانش انواع مولکول ها در بدن کاربرد دارند. لیپوزوم های چندوزیکولی ذخیره شونده در بدن (دپوفوم ها) در دارورسانی به بافت های توموری و مناطق حساس بدن مانند چشم، نخاع و اپیدورال انتخاب مناسبی هستند و با کاهش مواجهه ی دارو با بخش های سالم بدن، سمیت و عوارض جانبی را کاهش می دهند. تاکنون چندین دپوفوم موفق به دریافت تاییدیه ی سازمان غذا داروی آمریکا (FDA) و ورود به بازار دارویی شده اند. در این مقاله  به مرور اجمالی مطالعات اخیر بر سامانه MVL و میزان تاثیر آن در آهسته کردن آزادسازی داروها پرداخته می شود. بارگیری موفق درشت مولکول هایی مانند پروتیین ها و امکان بارگیری همزمان چند ترکیب دارویی در یک سامانه، چشم انداز روشنی از آینده ی MVL در صنعت داروسازی نشان می دهد.