ارایه نقشه راه پایه برای مدرن سازی شبکه های آبیاری در ایران

مدرن سازی آبیاری فرآیند به روز رسانی و بهبود طرح آبیاری موجود به منظور دستیابی به اهداف فنی، اقتصادی، یا اجتماعی پیشرفته است. این پژوهش با هدف تدوین نقشه راه پایه مدرن سازی شبکه های آبیاری و با تاکید بر مسایل و چالش های مرتبط در بخش آب کشاورزی در سه گام (مرحله) انجام شد. با تلفیق نتایج مولف های اصلی و کلیدی اثرگذار در نقشه راه پایه مدرن سازی شبکه های ابیاری مرتبط با اهداف مورد انتظار؛ مسایل، مشکلات، و موانع؛ راهبردها/راهکارها (اقدام ها)؛ نوع مدرن سازی و محل آن در شبکه؛ شاخصهای اولویتی در انتخاب شبکه ها؛ شاخص ها و روش های پایش اثربخشی؛ و چگونگی ورود بحث مدرن سازی به قوانین، اسناد بالادستی، و برنامه های توسعه؛ شناسایی و تدوین شدند. بر اساس نتایج، گروه مسایل و مشکلات اقتصادی-اجتماعی و نهادی-سیاستی-حقوقی از اهمیت زیادی نسبت به مسایل سایر گروه ها یعنی فنی و زیست محیطی برخوردار است. از موارد شاخص این گروه می توان به مسایل توانمند سازی بهره برداران، نظام بهرهبرداری، میزان پذیرش و مشارکت بهره برداران، و ضعف ها در هماهنگی ها و ارتباط مناسب و سیستمی بین دستگاه های متولی موضوع نام برد. نکات چالشی مهم دیگر از جنبه های اجرای نقشه راه و اتخاذ سیاست ها و راهکارهای مدرن سازی شبکه های آبیاری در کشور عبارتند از: نگرش جامع به مدرن سازی و اجرای توامان آن از منبع تامین آب، شبکه انتقال آب، مزرعه، و سیستم آبیاری ("عملا مدرن سازی آبیاری") و چالش تحویل حجمی و دقیق آب کاربردی به جای تحویل آن صرفا بر اساس حقابه ها؛ مسایل و چالشهای مرتبط با تربیت نیروی انسانی متخصص (کارشناس و مروج)؛ و ظرفیت سازی در بهره برداران برای ایجاد بهره-برداران مدرن.