نگاهی نوین به تداوم مفهوم مبارزه شاه با شیر از دوره هخامنشی تا ساسانی

هنر سیاسی-مذهبی دوران تاریخی ایران که دوران حاکمیت هخامنشی تا ساسانی را در بر می گیرد نمود اندیشه های ایدیولوژیک و سیاسی است. در این دوران نسبتا طولانی، نقوش برجسته سنگی همیشه از مظاهر هنر رسمی-درباری و تابلو اندیشه شاه حاکم به شمار می رفتند. صحنه مبارزه با شیر روی نقوش برجسته از جمله مصادیق هنر رسمی دوران هخامنشی تا ساسانی بوده است که به دلایل مذهبی و سیاسی تداوم چندین هزار ساله داشته است. هدف از انجام پژوهش پیش رو بررسی صحنه مبارزه شاه با شیر در پنج مکان دوران تاریخی از جمله تخت جمشید از دوره هخامنشی، تنگ سروک و کال جنگال بیرجند از عصر اشکانی و سرمشهد همچنین دارابگرد فارس از روزگار ساسانی است. این پژوهش کوشش نموده است تا به چنین پرسش هایی پاسخ دهد که تداوم بهره گیری از صحنه مبارزه شاه با شیر از دوره هخامنشی به عصر اشکانی و ساسانی چگونه قابل توضیح و تبیین است؟ زمینه های ایدیولوژیک و اندیشه های حاکمیت سیاسی، چه تاثیری در تداوم این مضمون به خصوص در عصر اشکانی و ساسانی داشته است است؟ نتیجه آنکه صحنه مبارزه با شیر فارغ از کارکردهای تفریحی و واقعی که برای آن برشمرده اند؛ محملی برای نمود اندیشه های سیاسی و ایدیولوژیک شاه یا شاهان حاکم داشته است تا از طریق ارایه چنین مضمونی در نقوش برجسته به عنوان یک هنر رسمی، به بازنمایی اکتساب مشروعیت سیاسی-مذهبی برای نشستن بر سریر سلطنت و همچنین تضمین دوام آن از طریق کسب فره ایزدی؛ ضمن مبارزه با شیر بپردازد. پژوهش پیش رو به روش مطالعات استنادی و پیمایشی داده ها را گردآوری نموده است و این داده ها را به کمک تحلیل توصیف تاریخی و مطالعات مقایسه تصویری به سرانجام رسانده است. پژوهش پیش رو به روش مطالعات استنادی و پیمایشی داده ها را گردآوری نموده است و این داده ها را به کمک تحلیل توصیف تاریخی ، مطالعات مقایسه تصویر به تصویر به سرانجام رسانده است.