تاثیر کودهای زیستی و پوترسین بر برخی صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گندم (.Triticum aestivum L) در شرایط محدودیت آبی

به منظور بررسی تاثیر کودهای زیستی و پوترسین بر برخی صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گندم در شرایط محدودیت آبی، آزمایش فاکتوریلی بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال زراعی 1398-1397 اجرا شد. عوامل موردبررسی شامل آبیاری در سه سطح (آبیاری کامل، قطع آبیاری در 50% مرحله سنبله دهی و آبستنی به ترتیب به عنوان محدودیت ملایم و شدید آبی) و کودهای زیستی در چهار سطح (عدم کاربرد کودهای زیستی، کاربرد توام سودوموناس و فلاوباکتریوم، کاربرد توام میکوریز با سودوموناس و فلاوباکتریوم و کاربرد میکوریز) و محلول پاشی پوترسین در سه سطح (عدم محلول پاشی، محلول پاشی 0.5 و 1 میلی مولار پوترسین) بودند. نتایج نشان داد که بیشترین فعالیت آنزیم های پلی فنل اکسیداز، پراکسیداز و کاتالاز، در شرایط قطع آبیاری در مرحله آبستنی با کاربرد توام میکوریز با سودموناس و فلاوباکتریوم و محلول پاشی یک میلی مولار پوترسین و کمترین فعالیت آن ها در شرایط آبیاری کامل، عدم کاربرد کودهای زیستی و عدم محلول پاشی پوترسین به دست آمد. همچنین محتوای پرولین و قندهای محلول نیز تحت شرایط محدودیت آبی افزایش یافت. کاربرد میکوریز با سودموناس و فلاوباکتریوم و محلول پاشی یک میلی مولار پوترسین در محدودیت شدید آبی محتوای مالون دی آلدیید و پراکسید هیدروژن را به ترتیب 51 و 31.72 درصد در مقایسه با عدم کاربرد کودهای زیستی و عدم محلول پاشی پوترسین در همان سطح محدودیت آبی، کاهش داد. تحت شرایط قطع آبیاری در آبستنی، عملکرد دانه در کاربرد توام سودوموناس و فلاوباکتریوم (23.1 درصد) و کاربرد توام میکوریز با سودوموناس و فلاوباکتریوم (16.6 درصد) در مقایسه با عدم کاربرد کودهای زیستی تحت چنین شرایطی افزایش یافت. محلول پاشی یک میلی مولار پوترسین در مقایسه با عدم کاربرد پوترسین، عملکرد دانه را حدود 8.5 درصد افزایش داد. به نظر می رسد کاربرد کودهای زیستی و پوترسین می تواند به دلیل بهبود صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی، عملکرد دانه گندم را تحت شرایط محدودیت آبی افزایش دهد.