اثرکودهای زیستی و محلول پاشی نانوسیلیکون بر فرآیند انتقال مجدد ماده خشک و عملکرد دانه گندم در شرایط قطع آبیاری

به منظور بررسی اثر کودهای زیستی و نانوسیلیکون بر فرآیند انتقال مجدد ماده خشک و عملکرد دانه گندم در شرایط قطع آبیاری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال زراعی 98-1397 اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل سطوح آبیاری (آبیاری کامل به عنوان سطح شاهد، قطع آبیاری در 50% مرحله سنبله دهی به عنوان محدودیت ملایم و قطع آبیاری در 50% مرحله چکمه ای شدن به عنوان محدودیت شدید آبی بر اساس کد 55 و 43 مقیاس BBCH)، محلول پاشی نانوسیلیکون (محلول پاشی با آب به عنوان شاهد، 30 و 60 میلی گرم در لیتر نانوسیلیکون) و کودهای زیستی در چهار سطح (عدم کاربرد به عنوان شاهد، کاربرد قارچ مایکوریزا (Glomus mosseae)، کاربرد توام فلاوباکتریوم و سودوموناس، کاربرد توام مایکوریزا با باکتری ها) بودند. نتایج نشان داد که کاربرد توام مایکوریزا با باکتری ها در شرایط آبیاری کامل سهم انتقال ماده خشک (27.33%) و سهم ذخایر ساقه (17.77%) در عملکرد دانه را کاهش، ولی میزان فتوسنتز جاری (305.10 گرم در مترمربع) و سهم فتوسنتز جاری در عملکرد دانه (72.66%) را افزایش داد. همچنین بیشترین عملکرد دانه (4593 کیلوگرم در هکتار) و شاخص برداشت (38.4%) از کاربرد توام کودهای زیستی و 30 میلی گرم در لیتر نانوسیلیکون در شرایط آبیاری کامل به دست آمد. حداکثر شاخص سطح برگ، زیست توده کل و اجزای عملکرد با کاربرد توام کودهای زیستی و 60 میلی گرم در لیتر نانوسیلیکون در شرایط آبیاری کامل به دست آمد. بر اساس نتایج این بررسی، به نظر می رسد محلول پاشی 30 میلی گرم در لیتر نانوسیلیکون، کاربرد توام قارچ مایکوریزا و باکتری های محرک رشد می تواند به عنوان یک فاکتور مدیریتی مناسب برای افزایش عملکرد دانه گندم در شرایط محدودیت آبی باشد.