پایش خشکسالی استان بوشهر بر اساس شاخص های SPI و VCI با استفاده از تصاویر سنجنده MODIS

خشکسالی نوعی پدیده خزنده و اقلیمی برگشت پذیر در اقلیم های مختلف است که در اثر کمبود بارندگی طی یک دوره زمانی بروز می کند. هدف از انجام این تحقیق پایش خشکسالی استان بوشهر بر اساس شاخص بارش استاندارد شده (SPI) و شاخص وضعیت پوشش گیاهی (VCI) با استفاده از تصاویر سنجنده مادیس است. در این راستا، با بهره گیری از 54  تصویر سری زمانی شاخص اختلاف نرمال شده پوشش گیاهی (NDVI) محصولات ماهواره مودیس از فصل های رشد (ژانویه، فوریه و مارس) بین سالهای 2001 تا 2018 شاخص وضعیت پوشش گیاهی  VCIکه یک شاخص نرمال شده جهت ارزیابی خشکسالی است، محاسبه گردید. در ادامه شاخص بارش استاندار SPI مربوط به 5 ایستگاه سینوپتیک (برازجان، بوشهر، دیلم، دیر و جم) در طی یک دوره آماری 18 ساله،  محاسبه شد و با توجه به جدول طبقه بندی SPI ، به طبقات خشکسالی بسیار شدید، خشکسالی شدید، خشکسالی متوسط، تقریبا نرمال، ترسالی متوسط، خیلی مرطوب و ترسالی بسیار شدید تقسیم بندی گردید. سپس ضریب همبستگی این دو شاخص محاسبه شد و مشخص شد دو شاخص دارای ضریب همبستگی معناداری هستند. نتایج پایش خشکسالی نشان داد که طی این دوره 18 ساله در برخی از سال ها شاخص VCI خشکسالی شدید (2009) را نشان می دهد که در همان سال نیز بارش به میزان کمتری رخ داده است، و در سال 2014 ترسالی بسیار شدیدی را نشان می دهد که بارش قابل توجهی رخ داده است. همچنین نتایج حاصل از همبستگی این دو شاخص نشان داد که ضریب همبستگی SPI شش ماهه نسبت به سه ماهه، دارای همبستگی بیشتری با میانگین شاخص VCI دارد. به طور کلی  مشخص گردید می توان در نبود شاخص های هواشناسی از شاخص ماهواره ای برای پایش خشکسالی استفاده نمود.