تلفیق هنر درمانی با پروتکل مراقبت معنوی قلب سلیم در خانواده کودکان مبتلا به سرطان

بحران معنوی ناشی از عدم تبیین علت رنج های زندگی، هدف و معنای آن، در کنار پیامدهای ناشی از "بارمراقبتی" والدین به عنوان مراقبان غیر رسمی، سبب اختلال سلامت معنوی خانواده کودکان مبتلا به سرطان می شود که نیازمند مراقبت معنوی "خانواده محور" است. هنر به عنوان پدیده معنوی واجد نوعی اشراق و شهود، انسان را به سمت سلامت سوق می دهد. این مطالعه با هدف تبیین چگونگی تلفیق هنر درمانی در پروتکل مراقبت معنوی مدل قلب سلیم در خانواده کودکان مبتلا به سرطان انجام شد.

این مطالعه ترکیبی، در سال 1401 مبتنی بر مدل کرسول با رویکرد متوالی-تغییرپذیر (اکتشافی و تبیینی) بر مبنای نظریه اسلامی سلامت معنوی (قلب سلیم) انجام شد. داده های کیفی حاصل از مرور غیرنظامند و تحلیل محتوای قراردادی کاربردهای هنر در درمان دیسترس های بیماران، با داده های کمی حاصل از کارآزمایی های بالینی متعدد مبتنی بر مدل قلب سلیم در قالب پروتکل اجرای جلسات مشاوره معنوی، تلفیق شدند. اعتبارسنجی فرا استنباط های به دست آمده، در دو بخش انجام شدند، در بخش داده های کمی از طریق اعتبار درونی-بیرونی، در بخش داده های کیفی با اعتمادپذیری یا شاخص قابلیت.

مراقبت معنوی خانواده محور با هدف توانمندسازی خودمراقبتی معنوی طی چهار گام انجام می شود. 1) برقراری ارتباط معنوی با بیمار و خانواده بر مبنای شفقت با هدف جلب اعتماد و توجه به رنج های معنوی؛ 2) دانش افزایی با هدف توسعه خود اگاهی و شفقت به خود و توجه به جنبه های مثبت مشکلات؛ 3) توسعه ارتباطات با هدف تقویت دلبستگی ایمن به خدا، جهت تقویت ارتباط معنوی با مردم و عالم خلقت و ایجاد شهامت مواجهه با بحران بیماری، امیدواری، مثبت اندیشی؛ 4) انگیزش با هدف تقویت توان سازگاری با مشکلات، ایجاد احساس خود کارآمدی. کاربرد انواع "هنرهای هشتگانه" در جلسات مراقبت معنوی تبیین شدند.

با توجه به تاثیر هنر و معنویت در ارتقای سلامت معنوی خانواده، استفاده از پروتکل تلفیق شده مراقبت معنوی قلب سلیم با هنر درمانی در مراقبت از خانواده کودکان سرطانی توصیه می شود.