تجلی معنا و حسن در هندسه و تزئینات مساجد

مسجد شاخص ترین کالبد در معماری مسلمانان و هندسه و تزیینات مهم ترین ارکان معماری مسجد هستند و با توجه به ساحت های مادی و معنوی مسجد، هندسه و تزیینات  نیز علاوه بر نقش هندسی و زیبایی کالبد مسجد، معانی اسماء و صفات جمالی و جلالی خداوند را در پس کالبد مادی، متجلی می نماید. این نوع نگرش به هندسه و تزیینات، تحت عنوان معماری معناگرا و حسن محور شناخته می شود، لذا مسیله این است که چه ارتباطی بین هندسه و تزیینات و ارتقاء کیفیت فضای شبستان مساجد وجود دارد،  این رابطه از این رو ضرورت و اهمیت دارد که در طراحی معماری مساجد، علاوه بر صورت، ظاهر و کالبد به جنبه های باطنی و معنوی فضا توجه شود. هدف از این پژوهش، ارتقای کیفیت شبستان مساجد با استفاده از هندسه و تزیینات است، در این پژوهش از روش های مختلف همچون سندپژوهی، دلفی و موردپژوهی و از ابزارهای مصاحبه، پرسشنامه، پیمایش و نرم افزارهای تحلیل آماری استفاده شده است، بدین صورت که ابتدا به وسیله مصاحبه و پرسشنامه از خبرگان دانش، سپس به وسیله پرسشنامه از متخصصین و در شش مسجد شاخص تاریخی و معاصر از بهره برداران مسجد نظرسنجی و داده ها به وسیله نرم افزارهای آماری، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج حاصله نشان می دهد توجه به هندسه و تزیینات، علاوه بر ارتقای کیفیت کالبد، باعث تجلی معنا و حسن در مساجد می گردد، به این معنی که رعایت اصول و قواعد حاصل از این پژوهش، علاوه بر ارتقاء کیفیت هندسه و تزیینات شبستان مسجد، باعث خلق فضایی روحانی و معناگرا، در پس کالبد مادی و همچنین بروز و ظهور حسن ، در پس عناصر کالبدی و تزیینی می شود.