کارکرد حوزه مبدا تجارت در مفهوم سازی استعاری در قرآن کریم و نهج البلاغه بر اساس زبان شناسی شناختی

استعاره مفهومی ابزار مناسبی برای درک بهتر و دقیق تر مفاهیم انتزاعی و ازجمله مفاهیم دینی است. حوزه مبدا "تجارت" یکی از حوزه های پرکاربرد در قرآن کریم و نهج البلاغه است که برای تولید استعاره های ساختاری در مفهوم سازی مفاهیم انتزاعی اسلامی به کار گرفته شده است. هدف از پژوهش حاضر که بر اساس رویکرد زبان شناسی شناختی انجام شده است، آن است که کارکرد استعاری تجارت به عنوان حوزه مبدا در مفهوم سازی استعاری از مفاهیمی چون زندگی، جهاد، انفاق، دنیاگرایی، آخرت گرایی و گرایش به حلال یا حرام ارزیابی شود تا تصویر واقعی این مفاهیم در دیدگاه اسلامی بهتر و عمیق تر شناخته شود. نتایج این پژوهش نشان داد که عبارات زبانی استعاری با حوزه مبدا تجارت در قرآن و نهج البلاغه بسیار گسترده و متنوع است و از این مفهوم سازی تصوری و حسی در اشکال و تناظرات متنوع برای تبیین و تصویر مفاهیمی چون ایمان، جهاد، آخرت، دنیا، تقوا، انفاق، عبادت استفاده شده است. ضمنا در این موارد تفکر و دیدگاه علوی مطابق با قرآن است؛ اما تنوع استعارت و تناظرات آن در قرآن کریم گسترده تر و بیشتر است و از تناظر "از دست دادن اصل سرمایه تجاری با ارزش وجود و شخصیت انسان" نیز فراوان بهره برده است.