بررسی اثر تحقیق و توسعه بر کیفیت محیط زیست با تاکید بر ساختار منحنی کوزنتس

چکیده مبسوط

با توجه به اینکه در چارچوب اقتصاد دانش محور هزینه های تحقیق و توسعه به عنوان گونه ای از سرمایه گذاری ها در اقتصاد شناخته می شود، با توجه به نقش و اهمیت تحقیق و توسعه در اقتصاد کشورها، هدف اصلی از این پژوهش بررسی اثر تحقیق و توسعه بر کیفیت محیط زیست با تاکید بر ساختار منحنی کوزنتس می باشد.

در این پژوهش از  مدل ARDL جهت بررسی اثر تحقیق و توسعه بر کیفیت محیط زیست استفاده شده است و پس از بررسی پایایی متغیرها با استفاده از نرم افزار  Eviews10، ابتدا به برآورد مدل کوتاه مدت، مدل بلندمدت و برآورد الگو تصحیح خطا پرداخته شده است. همچنین آزمون های ثبات و تشخیص نیز برای اطمینان از خوبی برازش مدل انجام شده است. داده های مورد بررسی در این پژوهش از آمار منتشر شده توسط بانک جهانی جمع آوری شده است و دوره ی زمانی مورد بررسی در این تحقیق سال های 2001-2019 می باشد.

نتایج پژوهش تایید نظریه کوزنتس در ایران می باشد. همچنین نتایج نشان داد که متغیر تحقیق و توسعه در بلندمدت ارتباط منفی و معنی داری بر میزان انتشار گاز CO2 دارد و با افزایش هزینه های تحقیق و توسعه می توان میزان انتشار گاز CO2 را کاهش داد.

لازم است کشورهای در حال توسعه برای حرکت به سوی اقتصاد مبتنی بر دانش و منابع بنیان توجه کافی به نوسازی و تکامل نظام ملی نوآوری کنند. به همین دلیل از جمله ابزارهای سیاستی مناسب در این زمینه پرداخت یارانه به سرمایه گذاری در R&D به منظور ایجاد تغییرات فنی مناسب در جهت کاهش انتشار گازهای گلخانه ای می باشد.