مالیات در نظام حقوقی ایران در پرتو اندیشه شهید دکتر بهشتی (ره)

یکی از مباحث مهمی که حکومت اسلامی با آن سروکار دارد، مسیله مالیات و منابع مالی شرعی است که از جمله آن خمس، زکات، جزیه، خراج و انفال می باشد. امروزه با عنایت به گسترش تکالیف دولت ها، این امکان وجود دارد که این منابع برای اداره جامعه کافی نباشد؛ از این رو نظام حکمرانی ناچارا دست به وضع مالیات هایی می زند که این مهم در هنگام تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی در اصل 51 خود را نشان داد. یکی از افرادی که در روند تصویب این اصل نقشی به سزا و غیرقابل انکار داشته است، مرحوم شهید بهشتی است و به همین منظور نوشتار حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی درپی پاسخ به این پرسش است که " مالیات در نظام حقوقی ایران از چه جایگاهی در اندیشه شهید بهشتی برخوردار است؟ " نتایج این تحقیق نشانگر آن است که اولا شهید بهشتی از جمله قایلین به مشروعیت و جواز وضع مالیات های جدید توسط حکومت اسلامی علاوه بر مالیات های شرعی است. ثانیا ایشان اصل اولی در وضع مالیات را مالیات به شکل مستقیم دانسته که به صورت تصاعدی از درآمد مشروع افراد اخذ می شود و مالیات های غیرمستقیم صرفا هزینه ای است که دولت برای تولید یک کالا می پردازد  و بر قیمت تمام شده آن می افزاید و از این منظر مشکلی با مبانی فقهی نخواهد داشت.