سنجش وضعیت گردشگری کشاورزی غرب مازندران از لحاظ پایداری

یکی از سیاست های توسعه ای متناسب با شرایط مناطق روستایی گردشگری پایدار کشاورزی است. اکثر کشورهای جهان نیز این نوع گردشگری را به عنوان راهبردی نوین برای توسعه نواحی روستایی مدنظر قرار داده اند، اما پایداری گردشگری کشاورزی در ایران و به خصوص استان مازندران قابل تردید است. این پژوهش توصیفی- همبستگی با هدف تبیین پایداری گردشگری کشاورزی در غرب استان مازندران و متغیرهای تاثیرگذار بر آن انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش 72 نفر از کشاورزان دارای سایت گردشگری کشاورزی در غرب استان مازندران بودند که به روش خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه ای محقق ساخته بود که بر اساس مبانی نظری و سه مرحله دلفی از طریق مصاحبه با 21 نفر از کارشناسان حوزه گردشگری کشاورزی در سازمان های مختلف که به صورت هدفمند انتخاب شدند، 86 شاخص در قالب ابعاد اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و زیست محیطی شناسایی گردید. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه به تایید پانل متخصصان رسید و پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. به منظور بررسی میزان پایداری از طبقات پنج گانه پرسکات-آلن استفاده شد. نتایج نشان داد که وضعیت گردشگری کشاورزی در غرب مازندران ناپایدار است. این پایداری در ابعاد اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی تقریبا ناپایدار و از لحاظ اقتصادی از پایداری متوسط برخوردار می باشد. شهرستان تنکابن نسبت به رامسر و چالوس از پایداری بهتری در سه بعد اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی برخوردار بود؛ اما این اختلاف بر اساس آزمون تجزیه و تحلیل واریانس یکطرفه معنی دار نبود. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که سه متغیر اندازه مزرعه، سابقه فعالیت در زمینه گردشگری کشاورزی و درآمد بیشترین تاثیر را بر دیدگاه کشاورزان در ارتباط با پایداری گردشگری کشاورزی داشته اند. لازم است جهت توسعه گردشگری کشاورزی به اصول پایداری و ابعاد مختلف آن توجه شود تا ضمن بهره مندی از مزایای آن از آسیب ها در راستای توسعه پایدار جلوگیری شود.