اثربخشی برنامه آموزشی مبتنی بر خلاقیت با رویکرد درمانگرمحور و خانواده محور بر تفکر انتقادی دانش آموزان سرآمد

این پژوهش با هدف اثربخشی برنامه آموزشی مبتنی بر خلاقیت با رویکرد درمانگرمحور و خانواده محور بر تفکر انتقادی دانش آموزان سرآمد انجام شد. طرح پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون- پس آزمون- پیگیری در گروه آزمایش و گواه صورت گرفت. جامعه پژوهش را تمامی دانش آموزان سرآمد دختر شهر تهران در دامنه سنی 6 تا 8 سال تشکیل دادند. با توجه به جامعه پژوهش با استفاده از نسخه نوین هوش آزمای تهران- استانفورد- بینه (TSB) و از طریق روش نمونه گیری هدفمند در دسترس، از بین دانش آموزان دختر 6 تا 8 سال شهر تهران، 45 دانش آموز دختر سرآمدی که هوشبهر بالای 120 داشتند، به عنوان نمونه انتخاب و سپس به صورت تصادفی در سه گروه آزمایش 1 (15 نفر)، آزمایش 2 (15 نفر) و گواه (15 نفر) جایگزین شدند. پرسشنامه تفکر انتقادی (CTQ) ابزار مورد استفاده در این پژوهش بود. برنامه آموزشی مبتنی بر خلاقیت به مدت 12 جلسه بر روی گروه های آزمایش انجام شد. سپس یک ماه بعد از پس آزمون مرحله پیگیری صورت گرفت. داده های آماری با استفاده از نرم افزار SPSS-18 و مدل آماری اندازه گیری مکرر تحلیل شد و یافته ها نشان داد که برنامه آموزشی مبتنی بر خلاقیت با دو رویکرد درمانگرمحور و خانواده محور بر تفکر انتقادی و مولفه های آن که شامل خلاقیت، بالندگی و تعهد معنی دار بوده است (01/0>P) و با توجه به شدت اثر مشخص گردید که رویکرد خانواده محور اثربخشی بیشتری را نشان می دهد. از این رو، می توان از این برنامه آموزشی در مدارس، مهدکودک ها و مراکز آموزشی برای افزایش و یا بهبود تفکر انتقادی کودکان به خصوص کودکان سرآمد استفاده کرد؛ در صورتی که از رویکرد خانواده محور استفاده شود اثربخشی آن بیشتر می شود. همچنین، می توان با برنامه ریزی های دقیق و کاربردی علاوه بر آموزش والدین، به مربیان و معلمین نیز در این زمینه آموزش داده شود تا بتوانند در زمینه افزایش یا بهبود تفکر انتقادی کودکان مفید واقع شوند.