تاثیر آشفتگی ناشی از زوال بر پویایی مکانی و زمانی الگوی پراکنش درختان در جنگل های بلوط استان لرستان

هدف این پژوهش، بررسی پویایی مکانی و زمانی الگوی پراکنش درختان در یک دوره 10 ساله در پی بروز آشفتگی ناشی از زوال در جنگل های بلوط استان لرستان است. بدین منظور مشخصه های کمی و الگوی مکانی درختان در موزاییک هایی به مساحت پنج هکتار در چهار منطقه مختلف و فاقد زوال که در سال 1389 برداشت شده بود، در سال 1399 (سه منطقه دارای شرایط زوال و یک منطقه فاقد زوال) دوباره مورد اندازه گیری قرار گرفت. نتایج نشان داد که میانگین تعداد در هکتار در مناطق دچار زوال، کاهش یافته و در منطقه فاقد زوال افزایش یافت. در طی دوره 10 ساله مقدار تاج پوشش دچار تغییرات شد، ولی تفاوت معنی داری مشاهده نشد، اما از نظر تراکم و درصد تاج پوشش درختان اختلاف معنی داری بین مناطق وجود دارد. نتایج بررسی الگوی مکانی درختان بلوط ایرانی (Quercus brantii) در مناطق دچار زوال نشان داد که در ابتدا و انتهای دوره در توده های خالص و کم تراکم، الگوی مکانی کپه ای بوده و در توده های آمیخته با غالبیت بلوط و تراکم به نسبت زیاد الگوی پراکنش تصادفی بود که با افزایش فاصله کپه ای شود. آشفتگی ناشی از زوال بلوط در توده های آمیخته سبب شد که کپه ای شدن در شعاع کمتری (فاصله 40 متر و بیشتر) اتفاق بیفتد، درحالی که در توده های آمیخته فاقد زوال کپه ای شدن در شعاع بیشتر از 60 متر مشاهده شد. بر این اساس می توان اذعان داشت که زوال بلوط بر الگوی پراکنش مکانی درختان در طول زمان تاثیرگذار است و نتایج حاصل می تواند راهنمای موثری در راستای مدیریت توده های زوال یافته باشد.