بررسی کیفی منابع آب های سطحی در جهت دستیابی به کشاورزی و منابع طبیعی پایدار(مطالعه موردی: رودخانه مرزی ارس)

از آنجا یی که بخش کشاورزی مصرف کننده اصلی آب در کشور است، دستیابی به کشاورزی پایدار بدون در نظر گرفتن مسایل زیست محیطی ممکن است در درازمدت مخاطراتی را به دنبال داشته باشد، لذا کمیت و کیفیت آب های سطحی در کشاورزی از اهمیت بالایی برخوردار است. این پژوهش با هدف پایش کیفی منابع آب های سطحی برای دستیابی به کشاورزی و منابع طبیعی پایدار، به بررسی محدوده مطالعاتی حوضه آبریز رودخانه ارس پرداخته است. بالغ بر 100 نمونه برداشت شده از 9 ایستگاه رودخانه ارس، حدفاصل روستای یایچی کشور آذربایجان تا نزدیک دریاچه سد ارس، از مهر ماه 1397 تا مرداد ماه 1398 با استفاده از شاخص کیفیت آب کشاورزی ویلکوکس و نرم افزار Grapher مورد بررسی، طبقه بندی و ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد نمونه ها در دیاگرام شولر در محدوده قابل قبول بوده، اما می بایست برای شرب، سایر عناصر موثر نیز مورد بررسی قرار گیرد. کم ترین میزان نسبت جذب سدیم در خرداد ماه (1/40میلی گرم بر لیتر) و بیشترین مقدار آن در آبان ماه (3/43 میلی گرم بر لیتر) می باشد. همچنین میزان هدایت الکتریکی آب در خرداد ماه (840 میکرو زیمنس بر سانتی متر) کم ترین و در مهر ماه (1375 میکرو زیمنس بر سانتی متر) بیشترین مقدار به ثبت رسیده است. بر اساس دیاگرام ویلکوکس، کلیه نمونه ها در محدوده کیفیC3S1 بوده و جز آب های شور به شمار می روند. علی رغم بالا بودن سطح شوری در نمونه های این رودخانه، طی بازه زمانی مورد بررسی جهت کاربری کشاورزی تفاوت معنی داری در روند کیفی ایستگاه ها مشاهده نشد، لیکن باید تمهیدات لازم در استفاده از این آب ها به عمل آید.