تاثیر کود فسفر و قارچ مایکوریزا بر ویژگی‎های رشدی ریشه و صفات فیزیولوژیک ارقام مختلف گندم دوروم (Triticum turgidum var. durum) تحت شرایط دیم

به منظور بررسی تاثیر قارچ مایکوریزا و کود فسفر بر برخی ویژگی‎های رشدی ریشه و صفات فیزیولوژیک گندم دوروم در شرایط دیم، آزمایشی مزرعه‎ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‎‎های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه‎ مرکز تحقیقات کشاورزی سرابله در سال زراعی 98-1397 انجام شد. چهار رقم گندم دوروم (دهدشت، ذهاب، ساورز و ساجی) به عنوان فاکتور اول و پنج سطح منبع کودی (عدم مصرف کود، 25 و 50 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر، قارچ مایکوریزا و ترکیب قارچ مایکوریزا +25 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر) به عنوان فاکتور دوم در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که برهمکنش رقم×منابع کودی بر ویژگی‎های رشدی ریشه و صفات فیزیولوژیک معنی‎دار بود. به‎طوری‎که بیشترین سطح (افزایش 61/7 درصدی نسبت به تیمار شاهد)، حجم مخصوص (افزایش 91 درصدی نسبت به تیمار شاهد)، تراکم بافت (افزایش 96/4 درصدی نسبت به تیمار شاهد) و تراکم حجم ریشه (افزایش 87/1 درصدی نسبت به تیمار شاهد) و بعلاوه کلروفیل a و b (بترتیب افزایش 86/7 و 89/04 درصدی نسبت به تیمار شاهد) و پرولین (افزایش 81/9 درصدی نسبت به تیمار شاهد) از رقم ساجی با اعمال تیمار ترکیبی مایکوریزا و 25 کیلوگرم در هکتار فسفر به دست آمد. به نظر می‎رسد قارچ مایکوریزا در شرایط دیم علاوه بر کاهش مقدار کاربرد کود شیمیایی فسفر می‎تواند از طریق توسعه سیستم ریشه‎ای و افزایش سطح ریشه و حجم ریشه، جذب آب و عناصر غذایی را افزایش دهد و با افزایش پرولین و قندهای محلول سبب مقاومت بیشتر گندم به کم‎آبی در شرایط دیم شود.