بررسی ابعاد مختلف فقر آب در استان های ایران

آب به عنوان یک پیش نیاز در توسعه و بقای نسل بشر اهمیت دارد و نقش اساسی در تامین و دستیابی به اهداف و الویت های اجتماعی، اقتصادی و محیط‏زیستی هر کشوری ایفا می کند. با ادامه روند نامطلوب وضعیت منابع آبی در سطح جهان و پیش بینی تداوم بحران آب، مساله کمبود آب به طور پیوسته در حال افزایش است. در این چارچوب، این مقاله تلاش دارد ابعاد مختلف فقر آب شامل نیروهای محرک، فشار، وضعیت و اثر، عوامل موثر بر آن را بررسی و با استفاده از رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری- روش حداقل مربعات جزیی (PLS-SEM) در سال 1398 را شناسایی نماید. نتایج به‏دست آمده از تخمین مدل نشان می دهند 1- نیروهای محرک اثر مثبت و معناداری روی سازه های فشار و اثر فقر آبی در سطح استان های کشور دارند، 2- سازه فشار اثر منفی و معناداری روی وضعیت فقر آبی دارد و 3- سازه وضعیت که بیان کننده تغییرات محیط‏زیستی است اثر منفی و معناداری بر روی اثرات فقر آبی دارد. همچنین در میان عوامل موثر بر فقر آبی در سال 1398 متغیرهای تعداد پزشکان در هر ده هزار نفر با ضریب 0.934، نسبت اراضی زیر کشت آبی به کل زمین های زیر کشت با ضریب 0.893، مصرف آب شرب کل با ضریب 0.888 و پدیده های بیابانی با ضریب 1 مهمترین عوامل اثرگذار به شمار می آیند.