جستاری در امامت پژوهی تطبیقی

شیعه و سنی حاکمان مسلمان و جانشینان پیامبر(ص) را در طول تاریخ با نام و عنوان خاص «امام» یاد کرده است. منابع فراوان رواج این اطلاق را نشان می دهد. حال پرسش این است که میان انگاره سازی ها و برداشت های این دو گرایش فکری از مفهوم امامت و دلالت های ویژه این عنوان، چه تفاوت هایی وجود دارد؟ نوشته ی حاضر نشان داده که شیعه و سنی از این عنوان دو برداشت متفاوت دارد، بطوری که می توان گفت مفهوم امام در اطلاق دو گروه بیشتر به مشترک لفظی مانند است. از دیدگاه اهل سنت امام کسی است که اداره ی امور روزمره جامعه را به عهده دارد. اما از نگاه شیعیان، امام علاوه برمسیولیت سیاسی، مسیولیت های گوناگون فرهنگی دارد؛ امام بایستی شریعت را از انحراف حفظ کند و نیز وظیفه دارد جان های آماده و مستعد را با هدایت به امر (نوعی هدایت تکوینی) به کمال برساند و فیض و برکت خداوند را -نه تنها به انسان ها بلکه- به تمام موجودات برساند. امام از نگاه شیعیان حتی اداره امور روزمره جامعه را مطابق خواست و رضایت خداوند اداره می کند، ولی از نگاه اهل سنت این راهبری هر طوری است که ممکن شود.